Leef en Laat Leven: Edna, Esselien & Judeska

Wie niet beter zou weten, zou denken dat de titel van deze column slaat op een viertal dames. Afgaande op de namen zouden van de drie dames twee wat ouder zijn en eentje een beetje ghetto. Ja ja, dat is allemaal bijzonder generaliserend, maar wees eerlijk. Die associatie maakten jullie (deels) ook in je hoofd, toch? Hoe dan ook moest ik wel daaraan denken. Het heeft verder voor mij geen waarde en is niet bepalend voor de manier waarop ik deze dames zou behandelen.

Dat is nou het grappige. Dit zijn allemaal geen dames. De meeste van jullie hadden het waarschijnlijk wel door. Misschien op die eerste na, Edna. Want dat is iemand die in de jaren tachtig, van de vorige eeuw, over de hele wereld bekend was. Het kan dus zijn dat wat jongere mensen niet weten wie het is. Dame Edna was een alter ego van de komiek Barrie Humphries. Ze had een eigen talkshow waarin verschillende bekende gasten op bezoek kwamen. Afgelopen week is Humphries overleden. Het zette mij aan het denken over zijn nalatenschap.
Ik weet nog dat ik hem zag op tv, als vrouw. Open mond. Niet slecht.

Open mond omdat ik niet kon geloven dat hij de durf had om ‘in drag’ op tv te verschijnen. Hij deed wat hij wilde en maakte daarbij andere mensen blij. Dat gebeurde ongeacht hun denkwijzen. Ik denk wel dat hij eraan toe heeft bijgedragen dat veel ouders wat milder reageerden wanneer hun kroost anders bleek te zijn dan de Eurocentrische heteronorm. Weet je wat ook opvallend was? Destijds waren er niet zoveel mensen die, spijkers op laag water zoekend, vonden dat dit het promoten van een bepaalde levensstijl was. Dat is zo een onzin. Promoten van een levensstijl is wanneer je actief op pad gaat om mensen over te halen jouw woorden te geloven en te belijden.

Het werkt ook niet zo. Want ik heb niet alleen gekeken naar de talkshow van Dame Edna. Ook mijn neven en nichten keken ernaar. Vooral als we op bezoek waren bij oma. Zij hield van het programma. En hey, ik ben de enige die gay is. En, trouwens, dat wist ik al op die leeftijd. Ik was toen ongeveer 7 jaar, ja, en ik wist al dat ik anders was. Niks werd me opgedrongen, maar het zien van Dame Edna gaf mij het zelfvertrouwen om te zijn wie ik wilde zijn. En op latere leeftijd was het Tante Es van Jorgen Raymann die dit nogmaals bevestigde.

Toen Judeska van Jandino Asporaat op tv kwam, was ik helemaal door het dolle heen. Wat ik me wel nog steeds afvraag, is, waarom deze drie heren als travestiet hun geld kunnen verdienen en geaccepteerd worden. Is het omdat ze een karikaturale versie van de vrouw zijn? Is dit dan ook weer tekenend voor de positie van de vrouw binnen de samenleving? Dat we het goed vinden als vrouwen worden nagedaan om te lachen? Maar zodra iemand het vrouw-zijn zodanig wil uiten door het te worden, staan we op onze achterste tenen?
Zelf denk ik dat dit een vorm van patriarchale indoctrinatie is. Extra de ondergeschikte positie van de vrouw benadrukken door alles dat vrouwelijk is af te keuren. Het zou eigenlijk een compliment moeten zijn als een man zijn vrouwelijke kant toont en eert. Ik denk zelf dat de perfecte mens, als die al bestaat, een persoon zou zijn waarbij de verhouding m/v precies 50/50 is. Maar nee, we willen graag 100% mannelijk en voor de lust van de man een paar gaten waar ze hun lusten op kunnen botvieren. Die indoctrinatie is zo goed gedaan dat zelfs vrouwen hier actief aan bijdragen door hun zonen zo op te voeden.

Is dat de reden waarom we transgenderpersonen die van vrouw naar man gaan minder erg vinden? Trouwens, wat is dat voor een gelul de hele tijd? Waarom zo voor iemand willen bepalen? We doen alsof we alles beter weten, zodanig dat wij kunnen voorschrijven hoe iemand zich moet voelen en mag zijn. Donder op, zeg. De meesten die dit soort dingen uitkramen, kunnen vaak zelf beter hun energie stoppen in het verbeteren van hun eigen leven.

Goed, mannen in vrouwenkleren en humor. Het is een combinatie die werkt. Het is alleen bijzonder jammer dat deze heren hun geld verdienen als travestiet, maar bijzonder weinig betekenen voor de integratie van de LGBT-gemeenschap. Als we echt vervelende millennials zouden zijn, zouden we nu spreken over culturele appropriatie. Dat is altijd fout, niet alleen wanneer we dingen van zwarte mensen overnemen!