Minister Steven Mac Andrew van Arbeid, Werkgelegenheid en Jeugdzaken (AWJ) heeft op donderdag 18 mei 2023 de interdepartementale commissie Vrij Verkeer van Personen (VVP) geïnstalleerd voor een periode van twee jaar.
Deze commissie vloeit voort uit de Wet Bekwame Burgers van de Caraïbische Gemeenschap. Volgens de wet dient deze commissie de minister te adviseren over de aanvraag van staatsburgers van lidlanden van de CARICOM ter verkrijging van de status van bekwame burger.
De erkenning van de status geschiedt middels een certificaat uitgegeven door de minister van AWJ. Daarmee kan de aanvrager zich vrijelijk bewegen binnen de CARICOM, waaronder Suriname, om te werken en te verblijven.
Bij de installatie heeft de bewindsman de nadruk gelegd op de waarborging van het recht van staatsburgers op de status van bekwame burger binnen de Caraïbische Gemeenschap, doelend op het Vrij Verkeer van Personen.
Het vrij verkeer van personen is volgens hem een der pilaren van de Caricom Single Market and Economy (CSME); het is een fundamenteel recht van staatsburgers van de Gemeenschap, waaraan Suriname zich als lidland van de CARICOM heeft gecommitteerd.
Geïnstalleerde commissie
Tegen deze achtergrond mag volgens de AWJ-minister Suriname de status van bekwame burger niet weigeren aan staatsburgers van de Gemeenschap, voor zover zij volgens het Herziene Verdrag van Chaguaranas aanspraak daarop maken.
Volgens de minister heeft Suriname nog niet alle categorieën van bekwame burgers opgenomen in de wet, maar dat mag volgens hem geen belemmering vormen voor de pas geïnstalleerde commissie VVP om positief te adviseren over erkenning van de status van bekwame burger, zolang de aanvrager wordt geïdentificeerd als bekwame burger.
In dit verband noemde hij ook een uitspraak van het Caraïbisch Hof van Justitie (CCJ) die erop neerkomt dat lidlanden verplicht zijn om de status van bekwame burger toe te kennen aan staatsburgers van de Gemeenschap, ongeacht of het lidland zijn wetgeving op dit vlak in orde heeft. Het oordeel van het hof gaat volgens de minister zover dat lidlanden gevolg dienen te geven aan besluiten op dit vlak van besluitvormingsorganen van de CARICOM, waaronder de Vergadering van Staatshoofden en ministeriële organen.
De categorieën die Suriname nog moet opnemen in de wet zijn onder meer: huishoudelijk personeel, landbouwarbeiders en beveiligingspersoneel. De overige categorieën zijn reeds opgenomen in de wet. Deze zijn: academici, mediawerkers, sporters, musici, artiesten, leerkrachten en verpleegkundigen.
COHSOD
Intussen heeft het ministerie het proces ingezet om de overige categorieën een wettelijke grondslag te geven. Minister Mac Andrew heeft aangegeven dat hij later deze maand zal participeren in een speciale meeting van de Council for Human and Social Development (COHSOD), welke bijeengeroepen en is met de specifieke bedoeling om besluiten te nemen over het vrij verkeer van personen. Hij zal de commissie achteraf informeren over besluiten die met betrekking tot VVP genomen zullen worden op deze meeting.
De commissie wordt geleid door de onderdirecteur Arbeidsmarkt van het ministerie, Naomi Esajas-Friperson. Zij bedankte de minister voor het vertrouwen in haar en de leden gesteld en heeft hem verzekerd te zullen handelen naar de geest van de Wet Bekwame Burgers van de Caraïbische Gemeenschap en het vrij verkeer van personen in relatie tot het streven van integratie binnen de regio door de CSME.
In de commissie zitten verder: Marijke Bhaggoe (Economische Zaken, Ondernemerschap en Technologische Innovatie), Daniela Rosario (Onderwijs, Wetenschap en Cultuur), Dina Pinas-Westfa (Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking), Eline Amania (Justitie en Politie), Johan Ooiberg (Defensie), Andjeniedevi Autar (Volksgezondheid), Patricia Amatkario (Binnenlandse Zaken) en secretaris Brian Creebsburg (AWJ).