Van 30 november tot 12 december 2023 vindt de klimaatvergadering van de VN, de COP 28 (Conference of party’s) in Dubai plaats. In 1992 hadden 154 lidlanden van de VN het klimaatverdrag getekend in Rio de Janeiro, Brazilië.
Met het tekenen van het verdrag hebben de landen ingestemd om maatregelen te treffen om de temperatuurstijging en daarmee klimaatsverandering tegen te gaan. Echter, dat schijnt tot op heden niet te lukken. Onlangs was de Europese Commissie Executive Vicepresident voor de EU Green Deal, Frans Timmermans, voor klimaatoverleg in Suriname. Bij die gelegenheid schonk hij namens de EU 2,5 miljoen USD aan Suriname. De schenking is bestemd voor de bescherming van Paramaribo tegen het water uit de Surinamerivier. Hij zei aan journalisten dat hij niet was gekomen om Suriname voor te houden wat het land moet doen en hoopte dat Suriname niet dezelfde fouten zal begaan als andere landen. Welk standpunt Suriname zal innemen op COP 28 is niet bekend.
Climate change
Door de enorme consumptie in de EU en VSA moeten bedrijven steeds meer produceren, terwijl de verspilling daar even snel groeit. Van de totale wereldvoedselproductie belandt 30% in die landen in vuilnisbakken. Daarnaast belanden goederen op de schroothoop omdat er een nieuw model op de markt is verschenen. Daar tegenover staat de enorme armoede in de rest van de wereld. Volgens een VN-rapport moeten meer dan 1,2 miljard mensen leven van minder dan USD 1,25 per dag. Door de toename van de productie zijn er meer grondstoffen (lees meer ontbossing) nodig en moet er steeds meer fossiele brandstof en steenkool verbrand worden.
In die wereldorde stijgt de luchttemperatuur als gevolg van de verstoring van de luchtsamenstelling door de uitstoot van voornamelijk koolzuurgas, CO₂, van de industrie. Daardoor wordt de lucht opgewarmd die op zijn beurt het zeewater opwarmt. Niet alleen het ijs op de toppen van de bergen smelten door de stijgende luchttemperatuur, maar dit geldt ook voor het ijs op de Zuid- en Noordpool door het warmere zeewater en lucht. Daardoor zullen landen in woestijnen veranderen of op termijn onder water geraken. Voorts zorgt de hogere luchttemperatuur en warmere zeewater ervoor dat cyclonen, orkanen en andere weerfenomenen in aantal toenemen en/of steeds heftiger worden. Volgens wetenschappers betekent dat voor Suriname het onder water lopen van Albina tot Apoera, terwijl de rivieren in het binnenland verder buiten hun overs zullen treden waardoor ook daar gebieden onder water zullen komen te staan.
Het bedrog
Voor hun consumptiezucht en meer winst, hebben de EU en de VSA in de beginjaren zestig de doctrine van “Foreign Direct Investment”, bedacht. Aan de arme landen werd voorgehouden dat zij zich alleen konden ontwikkelen door het aantrekken van Foreign Direct Investment, buitenlandse investeringen dus. Die investeerders maakten zich meester van de grondstoffen van de arme landen voor een appel en een ei en hadden tegelijkertijd ook goedkope arbeidskrachten ter beschikking. Dat kon vooral gebeuren door de incompetente regeringen, corrupte politici en hun adviseurs, in de arme landen. Door de lage opbrengsten van hun grondstoffen kunnen die samenlevingen niet verder komen dan overleven. Daardoor hebben ze een permanent gebrek aan geld om hun ontwikkeling te betalen.
Suriname is een goed voorbeeld daarvan. Eerst overleefde zij met de belastingen uit de bauxietsector en nu uit de goudsector. Als dat op is kan het misschien de olie en gas op zee worden. Om geen afstand te doen van hun huidige levensstandaard, hebben de EU en de VSA Carbon credits geïntroduceerd. Het idee is dat ze een bepaald bedrag betalen aan landen die hun bossen laten staan. Die bossen moeten koolzuurgas (CO₂) omzetten in zuurstof(O2). Daardoor moet er neutralisatie plaatsvinden van het door hun bedrijven en consumenten kunstmatig verhoogde koolzuurgas in de natuur.
Daarnaast hebben ze ook alternatieve energiebronnen ontwikkeld zoal windmolens, zonne-energie, waterstof en lithiumbatterijen voor elektrische auto’s. Wat ze niet vertellen is dat het gaat om nieuwe industrieën voor hun landen. Ook verzwijgen ze dat die nieuwe energiebronnen ook afhankelijk zijn van grondstoffen uit de mijnbouw (lees ontbossing in de arme landen). Daarnaast zijn ze onder de evenaar door de lage windsnelheid, de hoge luchtvochtigheid en de hoge bewolkingsgraad commercieel niet interessant. De zonnepaneelprojecten van IamGold te Brokopondo en EBS Nickerie zijn goede bewijzen daarvan. Dat de Surinaamse regering dan nog toestaat dat de EBS en Staatsolie voor ruim 50 miljoen USD gaan investeren in zonnepanelen is onbegrijpelijk, terwijl de opwekking en transport van de veilige, groene en schone energie van de Afobaka krachtcentrale voor minder verhoogd kan worden. Daardoor zou de lucht vervuilende CO₂ en dure energieopwekking van Staatsolie, SPCS, (E&Y 22 feb. 2023) in Wanica gesloten kunnen worden als voorbeeld voor de wereld.
De positie van Suriname
Suriname heeft een gemiddeld inkomen per hoofd van USD 4600, bij een BNP van 2,7 miljard USD BNP (Bruto Nationaal Product), dat is de waarde in USD van alle goederen en diensten die in Suriname worden geproduceerd en blijven. Wil Suriname gaan naar USD 14.24 per hoofd, dat is een van de laagste inkomens per hoofd in de EU, dan moet zij naar een BNP van 9 miljard USD gaan. Daarvoor moet Suriname haar productie van goud, olie, hout, rijst, vis etc. bij de huidige marktprijzen met factor 4 verhogen. Bij een normale groei van 5% per jaar van de economie kan het ruim 20 jaren duren om die BNP te halen.
Echter, dat zal niet haalbaar zijn als de CO₂-uitstoot niet nu wordt teruggebracht omdat anders een groot deel van de investeringen steeds door overstromingen of droogte getroffen zullen worden. En bovendien zal daardoor voedsel enorm schaars worden en meer geld opeisen. Guyana ontving op 17 juli 2022 USD 750 miljoen van het Amerikaanse bedrijf HESS. Daarvoor moet Guyana bos laten staan dat gedurende tientallen jaren de CO₂-uitstoot van HESS moet neutraliseren. Eerder had het bedrijf 250 miljoen USD ontvangen van Noorwegen waarvoor ze 18 miljoen ha moet laten staan. Als Suriname voor die bedragen haar bos moet laten staan, haalt ze de BNP van 9 miljard nooit. De landen met een grotere bevolking gaan het onder die omstandigheden veel moeilijker hebben.
De oplossing
Zowel de EU als de USA weten dat zij de oorzaak zijn van het probleem en dat zij moeten voorgaan bij het oplossen daarvan. Dat ze dan nog komen met de zogenaamde alternatieve energiebronnen en Carbon credits is het bewijs dat zij niet van plan zijn om ook offers te brengen voor het leefbaar houden van de wereld. De durf van de EU om Frans Timmermans met USD 2,5 miljoen (spiegeltjes en kraaltjes) naar Suriname te sturen om Paramaribo te instrueren voor COP28 in Dubai, weergeeft de minachting voor de rest van de wereld en in het bijzonder voor Paramaribo. Suriname kan niet anders dan samen met de rest van de arme landen eisen dat de EU en de VSA hun consumptie verlagen, verspilling voorkomen, meer betalen voor hun exportproducten en helpen bij het ontwikkelen van nieuwe en duurzame productietechnieken. Want dan alleen is minder ontbossing en CO₂-uitstoot, haalbaar.
Kenneth Sukul
