Henk Ramnandanlal, ondervoorzitter van de PALU, zegt dat er momenteel onduidelijkheid bestaat over hoe bindend de uitspraak van het Constitutioneel Hof (CHof) is. Dit zegt hij desgevraagd als reactie op de uitspraak van het CHof dat de Kiesregeling in strijd is met wet- en regelgeving.
“Als artikelen van de Kiesregeling door het CHof onverbindend zijn verklaard en volgens haar taakstelling de Kiesregeling daarmee is opgeschort, dan zit Suriname momenteel dus zonder een Kiesregeling. En dat zou een grote grap zijn, want het hof heeft dan juist een constitutionele chaos gecreëerd. Want wat als de huidige regering morgen naar huis gaat en we nieuwe verkiezingen moeten uitschrijven zonder een nieuwe Kiesregeling, vraagt Ramnandanlal.
PALU niet gehoord
De PALU is bovendien niet gehoord door het CHof. Alle politieke partijen zouden zijn gehoord in deze zeer belangrijke maatschappelijk kwestie. De PALU heeft een brief geschreven aan het CHof om verduidelijking te vragen. “Tot op heden hebben wij geen antwoord op de brief ontvangen.” Opmerkelijk is dat de PALU vervolgens ook niet uitgenodigd is voor de openbare vergadering van het hof.
Gevolgen Uitspraak
Over de mogelijke gevolgen van de uitspraak van het CHof, is binnen de PALU een studie op touw gezet. Wat precies in detail is uitgesproken en wat de consequenties zijn voor Suriname, moet nog duidelijk worden. Om te begrijpen dat onze Kiesregeling geen ‘one man, one vote’ inhoudt, hoefden we niet naar het CHof. Suriname heeft bij referendum in 1987 gekozen voor een Grondwet waarin volksvertegenwoordigers worden gekozen volgens een districtenstelsel. “Als je de districten met elkaar vergelijkt, dan werkt het Kiesstelsel inderdaad niet volgens het ‘one man, one vote’-principe. Maar binnen elk district geldt wel een ‘one man, one vote’-systeem. Bovendien mogen alle kiesgerechtigden gaan stemmen en alle politieke partijen deelnemen aan de algemene, geheime verkiezingen in elk district.
Wijziging kiesstelsel
In bijna geen enkele democratie op de wereld is het kiesstelsel een puur ‘one man, one vote’-systeem. In de grootste democratie in de wereld, de Verenigde Staten van Amerika, geldt zowel voor het Senaat als het huis van volksvertegenwoordigers een staten-stelsel, waarbij kleinere staten een grotere inbreng hebben als gemeten wordt op basis van het aantal stemmen per zetel.
Dat de Kiesregeling gewijzigd moet worden, is onomstotelijk. Alle politieke partijen, inclusief de PALU, begrijpen dat zij moet veranderen. Elk voorstel tot wijziging van de regeling dat ik tot nu toe heb gezien is niet gebaseerd op puur ‘one man, one vote’, zegt de ondervoorzitter. Men wil namelijk ook de districten een stem geven in De Nationale Assemblee. De vraag is nu dan, is dan ook het nieuwe nog aan te nemen Kiesstelsel op basis van dit ‘districtenuitgangspunt’ dan ook ongrondwettig?
Kwaliteit politieke leiders
Voor de PALU is van groter belang de kwaliteit van de gekozen politieke leiders. Als het volk op dezelfde manier etnisch en behoudend stemt op politieke partijen met oude zienswijzen, dan zullen we dezelfde slechte leiders krijgen, ongeacht welk kiesstelsel ook komt. De politieke leiders van de PALU streven naar een beleid waarbij de samenleving beter georganiseerd wordt en er meer wordt samengewerkt om maatschappelijke problemen op te lossen.
Het volk moet met decentralisatie van het staatsbestuur meer om de tafel gebracht worden, waar het regeerbeleid wordt bepaald. Zo moet ook het volk meedenken en meebeslissen over waar wij met ons land op de lange termijn willen zijn. De PALU is voorstander van breed maatschappelijk gedragen ontwikkeling van Suriname, ook wat de Kiesregeling betreft. De PALU ziet met de uitspraak van het CHof weer een mooi moment om die nationale discussie te starten.
