De straten van het North Gate project – PanAm begint op een doolhof van Nurmohamed en Santokhi te lijken. De mannen spelen balletje-balletje met ons. De PanAm case had door Nurmohamed en Santokhi simpeler uitgelegd kunnen worden, maar zij maken er een spaghetti van en daardoor neemt argwaan toe. Dus denk a torie en stel je zelf een paar vragen: het is een juweel van een project waarmee de VHP groots kan scoren en er is een onderliggende overeenkomst op basis waarvan Nurmohamed en de President vinden een betalingsopdracht – uiteraard met inachtneming van alle betalingsprocedures – te mogen geven:
1. Waarom creëert de VHP dan zoveel ruis en verwarring met steeds afgeven op de vorige regering? Waarom niet simpel focussen op stemmen bij elkaar harken met de show van een mooi project, ook al was het van de vorige regering?
2. Waarom wil de President per se de Vicepresident en de ABOP erbij slepen? Normaliter is Santokhi een man van onemanshow en alleen met de eer vandoor willen gaan.
3. Waarom draait Nurmohamed overuren met zijn optreden – LIM FM, KAAK, ABC, Persconferentie – voor een case die hij in principe in 10 minuten simpel had kunnen uitleggen? Kennelijk met de bedoeling de discussie een bepaalde richting op te duwen?
Reconstructie
Dus wat was zo simpel en waar zit de verwarring die gecreëerd wordt door Nurmohamed en Santokhi?
Het is inmiddels duidelijk – Nurmohamed ontkent dat ook niet – dat er geen verplichting was bij de overheid om USD 8 mio te betalen op basis van de overeenkomst met Panam zoals afgesloten in 2019 door de vorige regering. Woorden als ‘inkomen’ en ‘mondelinge’ afspraken vormen geen basis. Overigens sinds wanneer zouden Santokhi en Nurmohamed zo gentle zijn om de mondelinge afspraken van de vorige regering na te komen.
De hele discussie in de samenleving, mede aangezwengeld door de klokkenluider, gaat over een betaling zonder een grondslag in een overeenkomst. Maar Nurmohamed en Santokhi hebben naderhand wel een overeenkomst opgesteld waarin ze alsnog – let wel op het woord alsnog! – een verplichting van ongeveer USD 8 mio op zich hebben genomen om dat bedrag aan PanAm cadeau te doen. Oeps, bedoel te betalen. Dus de samenleving stelt dat er geen grondslag is om te betalen en Nurmohamed zegt van wel omdat die nu – let wel NU! – wel een overeenkomst heeft waaruit wel grondslag voor betaling zou blijken. Mooi zo, dan moeten wij een paar andere vragen stellen en een andere discussie voeren, namelijk:
Waarom hebben Nurmohamed en Santokhi alsnog de behoefte gehad om een commerciële rijke projectontwikkelaar USD 8 mio te geven, terwijl de overheid zelf geen geld heeft en terwijl er baby’s sterven in ziekenhuizen omdat er geen geld is en terwijl er geen water uit de kraan komt midden in de stad omdat er geen geld is en terwijl er kinderen zijn die hongerig naar school moeten moet er geen geld is en terwijl “invaliden” hun tegemoetkomingen niet krijgen omdat er geen geld is. Waarom doet een president dat? Mooie betaalbare huizen waren er al. Ook zonder USD 8 mio. De huizen stonden er al. Mooie betaalbare woningen zijn nodig en die kun je realiseren door goede deals te maken zoals de vorige regering dat aantoonde en niet door Sinterklaas te spelen. Waarom doet de President dat?
Bepaalde richting opduwen
Nurmohamed en Santokhi en sinds kort ook de futubois van de VHP, sturen de discussie graag in een andere richting en vertellen ons een “stuur-ons-het-bos-in” verhaal.
Nurmohamed spartelt al dagen en slaat wild om zich heen door zijn frustratie. Hij strooit met modewoorden als PPP en verwijten over verwaarloosde projecten van de vorige regering. Hij maakt zoveel heisa zodat men niet bij de echte tjoetja van dit verhaal komt. Hij leidt iedereen inclusief het OM af van de echte broeija. Het gaat niet om North Gate. Die torie zit mogelijk ergens anders als je steeds de “waarom vraag” blijft stellen”. Wat is dan de echte tjoetja en broeija? Was er iets strafbaars?
Je kan alleen vaststellen of er strafbare feiten zijn begaan als je ook in de juiste richting gaat zoeken met de juiste hypotheses en dat gaat het OM niet doen want zoals Nurmohamed het nu brengt kan men bij het OM tot de conclusie komen dat er hoogstens andere politieke keuzes zijn gemaakt dan wat anderen zouden maken doch er zijn geen overtredingen in de zin van de wet begaan. Einde oefening en zo dreigt dit met een sisser af te lopen tenzij. Tenzij de “kraskoppen” – om een woord van Oostburg te lenen – in Suriname zelf onderzoeksvragen voorleggen aan het OM. Dit is dan ook het uur der waarheid voor al die “nationalisten” die zo van hun land houden.
Schijn bedriegt
Alles wijst erop dat het mogelijk niet gaat om het PanAm project, maar om mogelijk iets anders want waarom zouden Nurmohamed en Santokhi zomaar alsnog – let wel alsnog – USD 8 mio geven aan een rijke projectontwikkelaar terwijl de regering zelf arm is en het volk op alle fronten het moeilijk heeft. Let wel, er was dus totaal geen verplichting en geen reden voor. En dit moet de onderzoeksrichting zijn voor het OM. Het onderzoeken van die waarom vraag zal ergens anders naartoe moeten leiden. En hier moet het zorgpunt van het volk zitten, namelijk gaat het OM die waarom vraag onderzoeken? Hoe diep gaan ze zoeken? Hoe diep kunnen ze zoeken?
Naast juridisch-technische vragen moeten motieven onderzocht worden, het OM moet hypotheses bouwen en via “follow the money” de hypotheses bevestigen of ontzenuwen. En de hypotheses moet men zoeken in “wie allemaal kan hier beter van geworden zijn”. Dit betekent eventueel beslag leggen op de administratie van de ontwikkelaar om geldstromen te identificeren. Het is vreemd dat de ontwikkelaar in elk geval in de media heeft verklaard dat die geen geld heeft ontvangen. Is dat zo? En waarom zegt die “man” dat als hij het toch zou hebben ontvangen ook al was het via een stroman zoals sommigen beweren.
Bedenk dat het geld van North Gate naar andere projecten zou gegaan kunnen zijn en dat de njang in dat ander project gemaakt kan zijn, bij bijvoorbeeld project “Runway to North Sun two” oftewel “voorsorteren op noorderzon” oftewel “project lekkers klaarzetten voor later”.
Huiswerk voor OM en kraskoppen
Het is belangrijk dat het OM het onderzoek op verschillende fronten doet en zich niet beperkt tot of er onrechtmatig betaald is want ik vrees dat die betaling door de aanvullende overeenkomst gedekt is en dat het onderzoek dan doodloopt. Als men toch dat traject op wil dan zijn de volgende vragen relevant om beantwoord te krijgen:
a. Moest bij de aanvullende overeenkomst en de aangegane verplichting geen openbare aanbesteding plaatsvinden?
b. Kan de nieuwe verplichting van de overheid – gecreëerd door Nurmohamed en Santokhi – worden gebaseerd op de aanvullende overeenkomst immers die overeenkomst lijkt te gaan over een PPP waarbij North Gate geen karakter zou hebben van een PPP. Dus mogelijk toch geen basis in de aanvullende overeenkomst.
c. Als blijkt dat er uiteindelijk toch een grondslag is voor een verplichting vanuit de overheid dan is de vraag of die verplichting ongeveer USD 8 mio moest zijn? Is dit bedrag niet te veel?
Ik vrees dat dit met een sisser afloopt. Ik vermoed dat de tjoetja en broeija ergens anders ligt, in de vraag “waarom ALSNOG USD 8 mio willen betalen”.
Huiswerk voor de samenleving
De samenleving moet nu wakker worden en dieper nadenken. Er is een regering die USD 8 mio cadeau heeft gegeven aan een rijke projectontwikkelaar. Zijn Santokhi en Nurmohamed Sinterklaas geworden? Mooie betaalbare huizen komen ook zonder USD 8 mio cadeau te geven want dat had de vorige regering bewezen. Mooie betaalbare woningen zijn nodig en die kun je realiseren door goede deals te maken zoals de vorige regering dat aantoonde en niet door Sinterklaas te spelen. De samenleving ziet dat de NDP – de vorige regering- kennelijk in staat was huizen te laten bouwen zonder USD 8 mio voor infrastructuur te hoeven te betalen en dat de VHP – deze regering – door de knieën gaat voor de ontwikkelaar die kennelijk alsnog wat geld wil zien. Dus de NDP heeft toen sterker onderhandeld en is een betere dealmaker?
Trap niet in de verhalen van Santokhi. Zoals altijd weet Santokhi even niks en laat hij anderen de “slag” vangen en gebruikt hij de tijd om een storyline te bedenken die hij straks kan “verkopen” om zijn huid te redden en zijn eigen handen in onschuld te wassen. Zoals hij dat ook deed bij HPSG, Surfin, SLM, Italianen en Jerusalem Ambassade. Santokhi blijft deze dagen akelig selectief stil. Laat dit het zoveelste bewijs zijn dat het behoorlijk mis is met zijn betrokkenheid bij het volk en met zijn leiderschap.
Hikmat Mahawat Khan
