Het is niet overdreven te stellen dat waarschijnlijk bijna elke regeringsleider zich nu afvraagt, wat een tweede termijn van de hoogst controversiële Donald Trump als staatshoofd van de VS voor een nu toch al onrustige wereld zal betekenen. Jongeren en entrepreneurs in Suriname kunnen, als ze het beseffen of niet, snel weer geconfronteerd worden met negatieve gevolgen van een eventuele Trump-ravage.
Oorlogen in Oekraïne, Gaza, Libanon en Soedan, die de wereld verdelen. China, Rusland, Noord-Korea en Iran, die lijken te zinspelen op confrontaties met het westen, die kunnen leiden tot gewapende, regionale en zelfs wereldwijde conflicten met de VS en zijn NAVO-bondgenoten. Niet op de laatste plaats het klimaat op aarde dat met verwoestende uitbarstingen steeds meer in opstand lijkt te komen tegen de mensheid.
De wereld staat deels in brand, met kans op het ontstaan van nog meer gevaarlijke haarden. In het militair en economisch machtigste land op aarde komt iemand aan de macht die op elk moment van elke dag olie op elke willekeurige brandhaard kan gooien.
Dat wordt waarschijnlijk de realiteit, nadat Donald Trump overtuigend de verkiezingen in eigen land won.
En het was niet slechts de overwinning, die slapeloze nachten bezorgt. Het is vooral de manier waarop Trump zijn democratische rivaal Kamala Harris versloeg, die de wereld onrustig aan het maken is. De zege is zo overtuigend dat die door Trump en zijn Republikeinse partij wordt vertaald in een mandaat en wettelijke basis om te doen wat hij wil.
En wat Trump tijdens zijn campagne heeft gezegd te willen en zullen doen voorspelt weinig goeds.
Blindheid
Het is niet overdreven te stellen dat zowat alle regeringsleiders op aarde nu aan het evalueren, inschatten en berekenen zijn om zich voor te bereiden op wat er mogelijk komen gaat. Echter, de eerste ervaring met Trump als staatshoofd (2016-2020), leerde de wereld dat waarschijnlijk Trump zelf vaak niet schijnt te weten wat hij over een paar uur gaat doen of zeggen doen.
Mogelijk het grootste probleem dat met Trump komt is dat de ex-zakenman zich niet druk maakt, of simpelweg het vermogen mist, om zich in te leven in de gevolgen van zijn handelen voor de rest van de wereld. Het is om te beginnen een oer Amerikaanse tekortkoming. Amerikanen handelen veelal met slechts hun eigen belangen in het vizier, terwijl de gevolgen in bijna elke uithoek op aarde gevoeld worden
Wat het nu zoveel erger maakt, is dat extreem praten en doen normaal gedrag is voor Trump, die volgens personen die met hem hebben gewerkt, niet doorheeft of wil doorhebben hoe geopolitiek werk. Ook de verwevenheid van economieën lijkt aan hem voorbij te gaan. Hij schijnt zelfs blind te zijn voor de potentiële, negatieve gevolgen voor Amerika zelf. Het ontkennen van klimaatverandering, ook na het voor de VS recente, extreme orkaanseizoen, is een goed voorbeeld van deze blindheid.
Maar die handicap speelt ook als het gaat om Trump’s dreiging om met de VS te stappen uit het machtigste militaire bondgenootschap, de NAVO en zijn belofte Rusland vrijbaan te geven om een derde van Oekraïne in te pikken en verder op te rukken richting West-Europa. De VS zal, indien Trump die woorden in daden omzet, zelf ook ongunstig geraakt worden. Deze waarschuwingen van Amerikaanse veiligheidsdeskundigen lijken aan dove mans oren gezegd.
Surinamers eerder geraakt door Trump
Trump’s voorgenomen economische maatregelen tegen China, met de tweede grootste en machtigste economie op aarde, moet reden tot zorg zijn. Ook in Suriname. Lokaal moeten we hopen dat de VS, onder Trump’s leiding, niet keihard een economische confrontatie aangaat met China, zoals hij beloofd heeft te zullen doen. In het eerste termijn van Trump heeft Suriname al directe, negatieve gevolgen van diens handelen ervaren, al was het niet voor eenieder duidelijk.
Vanaf 2018 begon voor Suriname de werkelijke ontsluiting van het internet. Dat kwam toen de Southern Commercial Bank, uit China, goedkope en relatief makkelijk aan te schaffen Union Pay debetkaarten lokaal introduceerde. Geen enkele van de Surinaamse banken heeft (zelfs in 2024) de intentie getoond dit soort goedkope, laagdrempelige online betaalmogelijkheden bereikbaar te maken voor zijn eigen mensen.
Met de Union Pay debetkaarten van de Southern Commercial Bank kregen veel Surinamers eindelijk de kans om online financiële transacties te doen. Kopen, verkopen, studeren. Hetzelfde gebeurde in veel andere landen, die vergelijkbaar zijn met Suriname. Het Union Pay betaalsysteem van China is groter dan de drie grootste Amerikaanse creditcardbedrijven, bij elkaar opgeteld. Voor Surinamers betekende het dat met een Union Pay card zaken gedaan konden worden met het grootste deel van de wereld.
Maar de economische vechtpartij, die Trump tijdens zijn eerste zittingsperiode tegen China begon, gooide roet in het eten.
Veel Amerikaanse websites en online platformen, zoals Facebook, PayPal en Amazon, werden meegezogen in dat gevecht en kregen rond 2019 een verbod om transacties vanuit het Union Pay systeem te accepteren en verwerken. Ook Europese bedrijven werden onder druk gezet het Union Pay systeem te boycotten. Het gevolg was dat de Union Pay debetkaarten in snel tempo bijna ‘onbruikbaar’ waren geworden.
Voor Surinamers werd de weg naar het internet deels weer afgesloten.
Biden herstelde
In het eerste jaar van het bewind van de (nog even zittende) democratische president, Joe Biden, werden bepaalde maatregelen tegen China teruggedraaid of aangepast. Amerikaanse platformen mochten weer zaken doen met het Union Pay systeem en er kwam daarmee direct een herontsluiting van het internet voor Surinamers.
Sindsdien zijn veel Surinaamse jongeren en vooral lokale, jonge entrepreneurs gestart met initiatieven en economische activiteiten, die deels of geheel via het internet lopen. Dat kan, met Trump aan het stuur, bliksemsnel weer veranderen.
Hij hoeft gewoon een ochtend te besluiten zijn handtekening onder een presidentieel besluit te plaatsen en de poorten naar het internet gaan, zonder dat wij ook maar het minste daar iets tegen kunnen doen, weer deels dicht voor Surinamers.
Mocht dat gebeuren, zullen veel lokale kleine bedrijven, kleine zelfstandige ondernemers, influencers, studenten en gewone burgers hard geraakt worden. Niet dat Trump en de Republikeinen zich echt druk maken om wat met Suriname en andere landen in vergelijkbare posities zal gebeuren. Hun blindheid, maar vooral hun gênante Amerika First opstelling maken Surinamers en hun eventuele pijn en lijden verwaarloosbaar.
De uitslag van de verkiezingen in de VS zijn voor bijna niemand op aarde een ver-van-mijn-bedshow. Tegen wil en dank in krijgen we er, in een of andere vorm, mee te maken. We kunnen slechts hopen dat de dingen, die de VS onder Trump’s leiding gaat doen, net niet zover gaan dat de wijde wereld, inclusief Suriname, daar schade of last van ondervindt.
Want, om het typisch Trump te houden: uitgaande van het gebrek aan inschattingsvermogen, empathie en tact van Trump en zijn loyale volgelingen, moet eigenlijk bij voorbaat gesteld worden; looks like we’re fu…ed, again!