“Ik ben tot nu toe helemaal tevreden op de wijze hoe het Openbaar Ministerie haar plicht om de opgelegde straffen ten uitvoer te brengen”, zegt Hugo Essed, advocaat van de nabestaanden in een reactie aan Key News.
Desi Bouterse, hoofdveroordeelde in het 8 decemberstrafproces, moest zich vandaag om 9 uur aanmelden bij de Centrale Penitentiaire Inrichting te Santo Boma. Echter heeft zijn echtgenote, Ingrid Waldring- Bouterse, aan journalisten aangegeven dat hij zich niet gaat aanmelden, omdat hij er niet is. Het vermoeden is dat hij in het binnenland zou zijn. “Jullie weten hoe Bouterse is, als hij weg is, weet ik niet wanneer hij terugkomt. Het kan vandaag of het kan morgen, maar ik weet niet wanneer hij komt”, zegt de echtgenote van Bouterse desgevraagd aan journalisten.
Of Essed had verwacht dat Bouterse zich niet zou aanmelden was volgens de advocaat moeilijk te peilen. “Want je weet maar nooit met Bouterse wanneer hij wel de waarheid spreekt of niet de waarheid spreekt”, zegt Essed. Volgens de advocaat had de hoofdveroordeelde aangegeven dat hij zich zou aanmelden, tevens Irvin Kanhai, advocaat van Bouterse had dat ook aangegeven. “Maar nu blijkt dat dus tot nu toe niet het geval te zijn. Als hij zich werkelijk aan aanhouding gaat onttrekken, dan zou ik zeggen dat het in strijd is met zijn eigen woorden en dat verrast me dan niet”, merkt Essed op.
Tot nu hebben Gefferie, Dendoe en Brondenstein zich aangemeld. Bouterse en Dijksteel zouden zich nog moeten aanmelden. In een normaal proces zou het Openbaar Ministerie opdracht geven aan de betreffende diensten om tot aanhouding over te gaan. “Maar het OM is nu aan zet en moet aangeven wat de volgende stappen zijn, als dit de volgende stappen zijn, kan alleen het OM aangeven.”
Op maandag 8 januari is er een verzoekschrift ingediend door een nieuw advocatenteam van Bouterse met het verzoek om het vonnis niet uit te voeren, omdat zij aangeven dat Bouterse en de veroordeelden nog Amnestie genieten. De Amnestiewet van 1989 is in 2012 verruimd. Binnen de verruiming zijn de strafbare feiten, gepleegd tijdens het militair regime van 1980 tot en met 1984, ondergebracht. Dit betekende dat de daders van de Decembermoorden vrijuit zouden gaan, onder wie Bouterse, die toen als president van het land fungeerde.
In augustus 2023 werd de amnestiewet getoetst door het Constitutioneel Hof, en werd het duidelijk dat de amnestiewet in strijd was met de grondwet en mensenrechtenverdragen. De wet is toen nietig verklaard door Gloria Stirling, voorzitter van het Constitutioneel Hof. Deze toetsing kon niet eerder plaatsvinden, omdat er toen nog geen Constitutioneel Hof was geïnstalleerd. Het CHof is officieel in 2020 geïnstalleerd door toenmalige vicepresidenr Ashwin Adhin.
Het Hof van Justitie die het verzoekschrift in behandeling heeft genomen heeft deze afgewezen en tevens ook het bezwaar die achteraf kwam. Kort daarna is het OM overgegaan tot executie van het vonnis. Essed verwacht wel dat er rechtzaken zullen komen. “Maar die rechtzaken gaan de gevangenneming niet beletten”, stelt de advocaat duidelijk. Essed geeft aan dat naar zijn juridische inzichten er geen mogelijkheden meer zijn om de gevangenneming te kunnen ontlopen.