Er zit volgens Wensley Perea, directeur van Amea Pineapple Industries, genoeg potentie in de ananassector van Suriname. Binnen twee jaar tijd sinds de Food and Agriculture Organization (FAO) haar ananasproject is gestart, kent Suriname nu meer dan 20 ananasboeren.
Tot nu toe lijkt Amea te Phedra een van de grootste ananasboeren, die volgens de internationale standaarden ananas verbouwt, te zijn. Meer dan 10 hectare aan grond wordt er ingezet om ananas te verbouwen. “Er zit zeker potentie in die ananassector. Wij hebben in elk geval bewezen dat het verbouwen van ananas op de schaal waarop wij bezig zijn, niet onmogelijk is voor Suriname”, zegt Perea.
Echter, hij zegt wel dat Suriname nog een lange weg heeft te gaan wil het echt een deviezenverdiener maken van de sector. Tijdens het ananaseizoen, dat van april tot juli is, wordt er veel ananas via informele wegen gebracht naar Frans-Guyana. “Zeker 2 tot 3 ton aan ananas gaat per week via de informele wegen naar Frans-Guyana, waar er zeker een grote vraag is naar onze ananas”, merkt Perea op.
Trainingen en financiële ondersteuning
De FAO heeft met haar ananasproject een aantal plannen voor de sector en er zal een training worden gegeven aan de boeren om van de traditionele manier van planten te gaan naar een internationale methode om ananas op grote schaal te verbouwen. “Behalve de training zal er ook een kenniscentrum worden opgezet. De boeren zullen dan in een coöperatie verenigd worden, waar alle boeren in zitten en de belangen beter behartigd kunnen worden, zoals bij het inkopen van meststoffen voor het biologisch telen van ananas”, zegt Perea.
Behalve kennis die zij zullen opdoen met de trainingen moet er ook gewerkt worden aan het creëren van betere financiële toegang voor de boeren. Perea geeft aan dat het aanvragen van een lening niet makkelijk is voor iemand die in de landbouw zit, maar het moet wel mogelijk gemaakt worden voor de boeren die een wezenlijke bijdrage kunnen leveren aan de economie van ons land. “Er moet zeker een fonds komen dat boeren kunnen aanspreken om met of zonder onderpand aan goedkoop kapitaal te kunnen komen. Want we hebben ook boeren die geen onderpand kunnen geven, omdat ze ananas verwerken op gemeenschapsgronden”, merkt Perea op.
Uitdagingen in de sector
Zoals elke sector heeft ook de ananassector te kampen met enkele uitdagingen. Een daarvan was vooral tijdens de pandemie te merken en er was een periode nauwelijks of bijna geen ananas te vinden. “Met de Covid-19-pandemie konden we niet echt aan onze grondstoffen, zoals mestproducten die we nodig hebben, komen. Het lag niet zo zeer aan de beschikbaarheid, het probleem lag aan het transport dat lamgelegd werd, wat het onmogelijk maakte om bepaalde meststoffen in te voeren”, vertelt Perea.
Het is volgens Perea ongebruikelijk voor Surinaamse ananasboeren gebruik te maken van meststoffen voor ananas. Ook het in rijen en dichtbij planten van de gewassen is niet volgens de traditionele manier. “Maar het zorgt er wel voor dat je de planten beter kan bemesten en onderhouden, in plaats van planten die verder van elkaar staan.” Het vinden van arbeidskrachten om in de ananasvelden te werken is een uitdaging merkt Perea op. “Het is niet dat de mankrachten er niet zijn, maar sommigen willen gewoon niet werken.” Enkele jaren geleden kon hij nog Haïtiaanse arbeidskrachten aantrekken, maar nu zijn deze volgens hem dure krachten geworden. “Voor Phedra heb ik vooral mensen van het binnenland, die gewillig zijn om te werken.”
Overschot aan ananas
Momenteel is er op de markt een overschot aan ananas. Bijna alle fruitventers hebben ananasdeals te bieden. “Dat er een overschot is, is te wijten aan de gunstige weersomstandigheden”, zegt Perea. Ondanks de regens van de afgelopen periode, is er meer ananas te vinden op de markt dan normaal. Dat komt omdat de ananas wel opgewassen is tegen regen, maar bij extreme hitte is het een ander verhaal. “Dan heb je zoals de ananasboeren in Costa Rica speciaal schaduwgaas nodig om de plant te beschermen, maar dat is een heel dure investering voor de Surinaamse ananasboer”, zegt Perea. Wel geeft hij aan dat er een alternatieve manier is, maar vrij arbeidsintensief is om uit te voeren. Daar maak je gebruik van bladeren om de plant te beschermen tegen de zon, want bij overmatige hitte verschroeit de plant.
Maar omdat we nu een overschot hebben, wil niet zeggen dat we klaar zijn om buiten de grenzen onze producten aan te bieden. Op de markt domineert vooral een bepaalde variant, maar de variëteit die in Suriname wordt verbouwd doet volgens Perea niet onder. Het is gewoon een kwestie van hoe je de Surinaamse ananas op de markt plaatst. “De dominante variëteit is een genetisch gemanipuleerde met een vrij hoog suikergehalte, maar van Suriname is natuurlijk. Als we het goed spelen kunnen we onze ananas vooral als niche product brengen op de internationale markt.”
Toekomstplannen
De ananasboer hoopt dat de industrie over enkele jaren goed tot bloei kan komen. In elk geval zijn de eerste stappen al gezet om de sector daarbij te helpen. Over vijf jaar ziet Perea niet alleen een sector die ananas als gewas kan afzetten, maar ook een scala aan eindproducten op de markt brengt. Er worden nu al zoveel eindproducten aangeboden op de lokale markt. Van pulp, sap tot zelfs ananas op azijn zijn enkele van de producten die lokaal worden gemaakt. “Maar ook met de ‘afval’ van ananas kun je heel wat doen. Onderzoek heeft uitgewezen dat als dit tot voer wordt verwerkt voor melkvee, de melkproductie met drie liter omhooggaat. Dus genoeg potentie, alleen moeten we deze dan echt benutten.”