Kranslegging Rutte als positief ervaren door nabestaanden

Een tweede krans werd in de middag gelegd bij het Nationaal Monument van de Mensenrechten aan de Dr. Sophie Redmonstraat. Dat laatste is voor alle slachtoffers vanaf 25 februari 1980. Het gebaar dat hiermee is gemaakt, werd als positief ervaren door nabestaanden van slachtoffers.

Niet zonder slag of stoot

De irritatie was in eerste instantie merkbaar in het Fort Zeelandia, toen nabestaanden door leden van het protocol werden tegengehouden om de kranslegging mee te maken. De nabestaanden, die nota bene op uitnodiging daar waren, kregen te horen dat het bastion te vol was om iedereen te accommoderen. Ook de pers is ernstig beknot omdat die geen kans kreeg om dit moment vast te leggen. Een gezamenlijk protest leidde ertoe dat Rutte nogmaals naar het bastion toog om foto’s te maken met de nabestaanden.

Rutte kreeg president Chandrikapersad Santokhi – die geen moment het initiatief nam om een oplossing te bedenken – zover terug te keren naar het bastion. Na het initiatief van Rutte keerde de rust terug. Maar ook op politiek gebied was er onrust om de kranslegging. Zo heeft de partij van Desi Bouterse, die veroordeeld is tot 20 jaar celstraf voor de moorden, zich boos gemaakt over de kranslegging in Fort Zeelandia. De kritiek bleef onbeantwoord: de kransleggingen vonden normaal voortgang.

Kranslegging vooral symbolisch gebaar

Sunil Oemrawsingh is een van de nabestaanden, tevens voorzitter van de Stichting 8 december 1982. Hij was op beide locaties aanwezig voor de kranslegging. Volgens hem is het belangrijk dat er erkenning is van de mensenrechtensituatie in Suriname. Hij noemt het een stimulans voor de mensenrechtenbeweging in Suriname, dat de Nederlandse premier bloemen gelegd heeft bij de monumenten. De kritiek van de NDP op de kranslegging, noemt Oemrawsingh pure ‘bagger’. “De mensen hebben geen morele autoriteit om hierover te praten. Overigens, het is een actie geweest van de NDP om te verdoezelen dat hun voorzitter veroordeeld is voor moord in Suriname en voor drugstransport in Nederland. Het is jammer dat mensen zich lenen voor zulke zaken”, aldus Oemrawsingh.

Ook Betty Goede, voorzitter van de Organisatie voor Gerechtigheid en Vrede, die jaarlijks herdenkingsdiensten organiseert voor slachtoffers en nabestaanden, is blij dat Rutte tijd heeft vrijgemaakt hiervoor. Zij is blij dat er aandacht aan besteed wordt, ook vanuit het buitenland.

De advocaat van de nabestaanden in het 8 Decemberstrafproces, Hugo Essed, zegt dat de kranslegging een symbolische handeling is die als boodschap dient. Het is tevens een eerbetoon aan de slachtoffers. “Wat mij betreft een positieve en duidelijke boodschap”, zegt Essed. De advocaat noemt de ontwikkelingen vanaf 25 februari 1980 negatief. Hij zegt dat Suriname vanaf die datum, een tijdperk is ingeslagen die gekenmerkt werd door schendingen van mensenrechten. Hij gelooft dat Rutte en Santokhi een positief gebaar hebben willen geven, met een eerbetoon aan alle slachtoffers.