Verbijstering alom. Sergio Akiemboto, Chief of Staff op het Kabinet van de President, mag namens de president indiensttredingen van ambtenaren vanaf schaal 1 tot en met 8 goed- of afkeuren. Voorheen werden deze besluiten in de ministerraadsvergadering genomen en mocht het ministerie van Binnenlandse Zaken overgaan tot uitvoering. Nu geeft niet de RvM, maar Akiemboto de opdracht tot indiensttreding.
Dit is een nieuwe werkwijze die voor veel verontwaardiging heeft gezorgd. Er zijn mensen die spreken van broko-bana-politiek, administratieve slordigheid tot zelfs onwettelijke handelingen. Ik zal proberen te tonen dat er bij deze onwennige handeling niets aan de hand is.
Simons heeft de uitvoerende macht
Op basis van artikel 99 kan je concluderen dat de uitvoerende macht bij Jenny Simons ligt. Het benoemen van ministers is een vorm van delegatie van een stukje van haar macht over een afgebakend beleidsgebied. Het is een delegatie waarbij ze op elk moment die macht kan terugpakken. Immers, in artikel 110a van de Grondwet staat duidelijk dat zij de Raad van Ministers vormt. Dus zij bepaalt hoe de beleidsgebieden worden afgebakend en welke personen namens haar de bevoegdheid krijgen om het regeringsbeleid uit te voeren. Elke minister is haar verantwoording verschuldigd; ook de vicepresident moet aan haar rapporteren indien zij dat wenst.
Schorsen van besluiten van de RvM
Simons mag besluiten van de RvM schorsen. Makkelijk gezegd: ze kan een dikke rode streep zetten door alle besluiten van de RvM. Stel je voor: de RvM onder leiding van de vicepresident neemt na lange beraadslagingen uiteindelijk een besluit. Dat besluit vatten ze in een raadsvoorstel en sturen het naar de president. Simons kan in haar eentje, en zelfs zonder opgaaf van redenen, er een rode streep door zetten. Ze kan naar eigen inzicht een besluit nemen en een minister opdragen dat besluit uit te voeren.
Simons mag ambtenaren benoemen, schorsen en ontslaan
Natuurlijk zijn er regels voordat je iemand ontslaat, maar laten we letten op het benoemen. De president heeft Akiemboto benoemd in een functie en hem belast met een zeer strikte uitvoerende taak. Mag ze dat doen? Ja, ze mag en ze kan. Bij het benoemen van die ambtenaar mag ze ook een titel voor die functie bedenken. In dit geval is dat Chief of Staff. Naar mijn smaak een lelijke naam, maar het ligt in haar recht.
Dus?
Er is niets aan de hand. De president mag zelf bepalen hoe zij haar macht delegeert. Bij wijze van spreken mag ze een ministerie opheffen en/of samenvoegen met een bestaand departement of een totaal nieuw ministerie oprichten als zij vindt dat een bepaald beleidsgebied extra aandacht verdient. Ze kan op eigen houtje besluiten wie die bevoegdheid krijgt. Dat kan de RvM zijn. Immers, daar vinden de besprekingen plaats met deskundigen en vertegenwoordigers van de politieke partijen die in de coalitie zitten. Maar de president kan en mag ook beslissen om specifieke uitvoerende taken te delegeren aan een functionaris. In dit geval kiest ze voor Sergio Akiemboto.
Is het broko-bana?
Op het eerste gezicht lijkt het daar wel op. Door de jaren heen is er steeds op een bepaalde wijze gewerkt. De in de RvM genomen besluiten werden vervat in raadsvoorstellen of missives. De vicepresident ondertekende die namens de president en gaf het desbetreffende ministerie de opdracht tot uitvoering. Die macht kreeg haast elke voormalige vicepresident. Daarom waren Ram Sardjoe, Jules Ajodhia en Michael Adhin “machtige” vicepresidenten.
Maar nu besluit de huidige president om een zeer specifieke taak, die voortvloeit uit de uitvoerende macht die zij bezit, te delegeren aan een functionaris. Dit zal de werkwijze van de RvM ongetwijfeld beïnvloeden. En ik denk in negatieve zin. Zal het zin hebben om binnen de RvM nog te vergaderen over indiensttredingen? Nee! al elke minister proberen persoonlijk langs te lopen bij Akiemboto om zijn zaak te bepleiten? Waarschijnlijk wel. Wat als de president besluit dat de besprekingen van de indiensttredingen toch eerst in de RvM moeten plaatsvinden?
Dan zullen dit waarschijnlijk hamerstukken worden en mag Akiemboto het verder uitzoeken.