Op de vooravond van Wereldkankerdag (4 februari) dringt de Pan Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO) er bij regeringen in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied op aan om de toegang tot essentiële kankerzorg, medicijnen en apparatuur te verbeteren.
Kanker blijft een van de belangrijkste doodsoorzaken in de regio en eist jaarlijks meer dan 1,4 miljoen levens, met ruim 4 miljoen nieuwe gevallen per jaar. Volgens PAHO-directeur Dr. Jarbas Barbosa is de verbetering van de toegang tot behandeling van cruciaal belang. “We moeten werken aan een toekomst waarin iedereen toegang heeft tot de kankerzorg die ze nodig hebben om te overleven. Gelijke toegang tot behandelingen is essentieel voor betere gezondheidsuitkomsten en levenskwaliteit”.
Hoewel er vooruitgang is geboekt, blijven er grote obstakels, zoals de hoge kosten van medicijnen, inefficiënte inkoopprocedures en een beperkte distributie-infrastructuur. PAHO pleit daarom voor een geïntegreerde aanpak, waarbij gezamenlijke inkoop en verbeterde behandelprotocollen bijdragen aan voorspelbaarheid en lagere prijzen van kankerzorg.
Ongelijkheid in kinderkankerzorg
Met name de ongelijkheid in kinderkankerzorg baart zorgen. Jaarlijks krijgen ongeveer 30.000 kinderen en tieners onder de 19 jaar in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied de diagnose kanker. Van hen sterven er bijna 10.000 aan de ziekte.
Terwijl in hoge-inkomenslanden meer dan 80% van de kinderen met kanker geneest, ligt dat percentage in lage- en middeninkomenslanden rond de 20%. Volgens Dr. Mauricio Maza, PAHO’s regionaal adviseur op het gebied van kanker, is deze kloof grotendeels te wijten aan de beperkte toegang tot betaalbare en kwalitatieve medicijnen.
Om deze ongelijkheid aan te pakken werkt PAHO samen met WHO, St.-Jude Children’s Research Hospital en UNICEF via het Global Platform for Access to Childhood Cancer Medicines. In 2024 ondertekende PAHO een overeenkomst met St.-Jude om dit platform in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied te implementeren. Dit initiatief moet de toegang tot kinderoncologische medicijnen verbeteren en de veerkracht van de distributieketen versterken.
Daarnaast biedt PAHO’s Strategisch Fonds een oplossing voor landen in de regio om beter toegang te krijgen tot kankermedicijnen, HPV-tests en apparatuur voor de behandeling van baarmoederhalskanker
Baarmoederhalskanker: eliminatie is mogelijk
Baarmoederhalskanker is nog steeds een van de dodelijkste vormen van kanker voor vrouwen in de regio, met jaarlijks 40.000 sterfgevallen. Toch is eliminatie als volksgezondheidsprobleem haalbaar door middel van grootschalige HPV-vaccinatie, screening en behandeling.
PAHO streeft naar drie kern-doelstellingen tegen 2030:
– 90% van de meisjes moet voor hun 15e levensjaar gevaccineerd zijn tegen HPV.
– 70% van de vrouwen moet gescreend worden met hoogwaardige testen op de leeftijd van 35 en 45 jaar.
– 90% van de vrouwen met voorstadia van baarmoederhalskanker of invasieve kanker moet tijdig worden behandeld.
Op dit moment hebben 48 van de 51 landen en territoria in de regio de HPV-vaccinatie ingevoerd, waarvan de helft gebruikmaakt van het enkelvoudige-dosisschema, wat zorgt voor een bredere dekking. PAHO ondersteunt landen via haar Revolving Fund om vaccins tegen betaalbare prijzen aan te bieden en stimuleert de invoering van HPV-testen als screeningsmethode.
Ondanks dat veel landen nog in een beginfase zitten, hebben vier landen de HPV-test al officieel opgenomen in hun nationale preventieprogramma’s. Bovendien heeft PAHO, met steun van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en UNITAID, thermische ablatieapparaten gedoneerd voor de behandeling van voorstadia van baarmoederhalskanker in zeven landen.
Met deze inspanningen wil PAHO de kloof in kankerzorg dichten en de gezondheidsuitkomsten in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied verbeteren.