Saamaka-gemeenschap moet leven naar Afrikaanse normen en waarden

Er zijn tal van wijze lessen die herleid kunnen worden uit de strijd welke gevoerd is. De nakomelingen van de Saamaka moeten ook begrijpen waar de waarden en normen, die hen zijn bijgebracht vanaf de geboorte, vandaan komen.

De voorzitter van Stichting 19 September 1762 oftewel Stichting Saamaka Daka, Rinaldo Huur, benadrukt daarom ook dat vrede tussen de koloniale overheid en de Saamaka niet vanzelfsprekend was. De toenmalige overheid heeft tot drie keer toe het verzoek gedaan om vrede te sluiten met deze groep. Echter, het verzoek werd niet ingewilligd op de manier waarop de koloniale overheid dat wilde. “Het was nemen en geven.” De Saamaka-stam heeft niet alleen strijd gevoerd om vrij te zijn, maar zijn inzet was ook één om respect af te dwingen. “Daarom zeggen we dat de Saamaka-stam geen vrede heeft gesloten, die heeft vrede afgedwongen.”

Boodschap vredestraktaat

Cultuur-antropoloog Salomon Emanuels zegt dat het accent niet zozeer op het vredesverdrag moet zijn. Volgens hem moet er gekeken worden naar de betekenis die het vredestraktaat heeft voor de moderne Saamaka-gemeenschap. Hij geeft aan dat bij het sluiten van het vredestraktaat en het hele proces ernaartoe, er heel veel is gebeurd. De boodschap is echter vrijheid. “En vrijheid is internationaal, na de slavernij en na de Tweede Wereldoorlog, vastgelegd als een belangrijke waarde voor de mensheid. Je kunt stellen dat marrons, ideologisch gezien, liberalen waren. Individuen die strijden voor vrijheid.” Door deze strijd hebben de marrons behalve vrijheid, ook geprobeerd om een aantal Afrikaanse waarden, die gedurende de slavernij enorm werden onderdrukt, in ere te herstellen. Tijdens de slavernij mochten tot slaafgemaakten hun cultuur niet uiten. Werd iemand daarop betrapt, dan stond er een bepaalde straf daarop. De Afrikanen die naar Suriname gebracht werden en besloten hun vrijheid in de bossen van het binnenland te zoeken, hebben beter hun cultuur kunnen behouden.

Karakteristieken Saamaka

Er zijn bepaalde karakteristieken waarmee de Saamaka-stam zich identificeert. Huur zegt dat de Saamaka-stam een gerespecteerde stam is. Dit is de afgelopen jaren hetzelfde gebleven. Elke generatie wordt geleerd respect te hebben voor haar medemens en ouders. Ook geeft hij aan dat strijdvaardigheid, betrouwbaarheid, zelfrespect en zelfverzekerdheid karakteristieken van de Saamaka zijn. Hij wijst erop dat als de voorouders deze aspecten niet hadden, zij niet in staat zouden zijn een vredesverdrag te sluiten met de koloniale overheersers.

Emanuels vult  aan dat verdraagzaamheid en hulpvaardigheid karakteristieken zijn die uit de periode van het vredestraktaat gehaald kunnen worden. “Ik vind dat we daarvoor weinig aandacht hebben. We zijn meer bezig met de viering, maar met de boodschap doen we heel weinig.” Het is volgens de cultuur-antropoloog zo dat de waarden waarvoor de voorouders van de Saamaka-stam hebben gevochten, hoog gehouden moeten worden. De huidige generatie moet volgens hem ervoor zorgen dat deze verder voortleven. “We moeten deze Afrikaanse waarden niet alleen koesteren, maar we moeten ze ook vertalen naar onze handel en wandel, naar onze economische activiteiten en de sociale relaties die we met elkaar aangaan. Zo zullen we ervoor zorgen dat we een blijvend vreedzame samenleving hebben..

Algemene ontwikkeling

ABOP-parlementariër Edgar Sampie, van Saamaka komaf, die voornamelijk de Saamaka-gemeenschap vertegenwoordigt in het parlement, legt uit dat na 260 jaar gesteld kan worden dat de Saamaka-stam toch wel wat groei heeft doorgemaakt. Hij is van mening dat er toch wel wat Saamaka op hoge posten zijn in het bestuur van het land. Toch is hij niet helemaal tevreden omdat de ontwikkeling in de gebieden waar deze stamgenoten wonen en leven, niet goed op gang komt. Hij wijst erop dat deze gemeenschappen goed en vervolgonderwijs ontberen. Ook zijn niet alle Saamaka-dorpen voorzien van elektriciteit.

Dezelfde mening deelt de voorzitter van Stichting 19 september 1762. Ze staan er beide op dat de overheid meer gaat investeren in de Saamaka-gemeenschap. Huur zegt bijvoorbeeld dat er onderwijs naar het binnenland, dat aansluit op de levensstijl van dat gebied, gebracht moet worden. Hiermee bedoelt hij dat het Ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur onderwijsprogramma’s moet ontwikkelen voor het binnenland die meer praktisch gericht zijn. Huur en Sampie zijn het met elkaar eens dat de vooruitgang van de Saamaka-stam niet alleen kan afhangen van de centrale overheid. Ze willen daarom zelf opkomen voor de rechten van de groep en waar nodig zelf de handvaten aanreiken aan de Saamaka-gemeenschap, zodat ze haar eigen ontwikkeling ter hand kan nemen. Sampie zegt dat het erkennen van de grondenrechten van de tribale volken ook ervoor zal zorgen dat deze doelgroep zich verder kan ontwikkelen. Hij staat er daarom op dat de regering zoals beloofd, in oktober een begin maakt met de behandeling van de wet van grondrechten van inheemsen en tribale volken.