Documentaire-film ‘A Pasi Fu Romeo’ op internationale podia

De documentaire ‘A Pasi fu Romeo’ (Romeo’s Road) van Keoni Wright, vertelt het verhaal van Romeo Koffymaga van Witagron. Romeo heeft de Binnenlandse Oorlog van Suriname, waar tientallen mensen om het leven zijn gekomen, meegemaakt. Ook de Moiwana-slachtingen van 1986 komen in de documentaire voor.

Daarover praat historicus Martina Amoksi met de filmmaker en zijn director of photography, de Surinaamse fotograaf Claudio Barker. Zij hebben de film gemaakt met een minimaal budget van USD 4.000.

Het was deze week 35 jaar geleden dat het dorp Moiwana werd overrompeld door militairen van het Nationaal Leger, in opdracht van toenmalig legerleider Desi Bouterse, die op zoek was naar Ronnie Brunswijk, leider van de Jungle Commando. Zonder enige waarschuwing werden mannen, vrouwen en zelfs kinderen doodgeschoten.

Romeo is lid geweest van de Jungle Commando en vertelt over zijn ervaringen tijdens de oorlog. Tegenwoordig heeft hij zijn wapens neergelegd, maar vecht nog steeds als activist; nu tegen het kapotrijden van de Weg naar Apoera, voornamelijk in het gebied rond Witagron, door zwaar materieel van concessiehouders.

Weinig informatie

Zowel Wright als Barker stuitte tegen uitdagingen bij het maken van de film. Vooral informatie over de Moiwana-slachtingen was moeilijk te vinden. Daarnaast zijn er heel weinig direct betrokkenen die willen praten. De film is dus gemaakt op basis van de persoonlijke ervaringen van Romeo en de verhalen van de historicus Martina. Wright is ‘per ongeluk’ op het idee gekomen onm het verhaal te verfilmen. Hij was in Suriname voor een ander verhaal over de illegale houtkap, toen hij in het dorp Witagron Romeo tegenkwam. Uiteindelijk heeft Romeo urenlang verhalen vertelt over de Binnenlandse Oorlog, waarna Wright besloot om een film erover te maken. Drie jaar later was het zover.

Barker, die in Suriname is opgegeroeid, zegt zelf heel weinig te hebben geleerd over deze onsmakelijke gebeurtenis in de geschiedenis. Ook in de archieven heeft hij niet veel kunnen terugvinden. Een docu-film later, is hij een massa aan informatie rijker. Hetzelfde geldt voor Wright als director van de film; hij is van mening dat er zelfs een vervolg-documentaire gemaakt moet worden waarin de complete geschiedenis vertelt wordt. Voor het laatste wil hij zich gaan inzetten de komende jaren.

‘A way to connect’

Wright zegt dat deze productie een mogelijkheid is om te verbinden; ‘a way to connect’. De kijkers voelen een verbondenheid met Romeo en de makers van de film. Tegerlijkertijd komt veel historische informatie vrij, waarbij een blik geworpen kan worden op de ervaringen van de burgers in die tijd.

Goede reacties

De makers van de film zeggen heel goede reacties ontvangen te hebben. Zo werd er vanuit Frans-Guyana een verzoek gedaan om de informatie op te nemen in het curriculum van een school. De komende tijd zullen pogingen ondernomen worden om de film lokaal nog uit te zenden. Die is op de 35-ste herdenking van de Moiwana-slachtingen reeds eenmaal uitgezonden op de STVS. Volgend jaar wordt de film vertoond op het Toronto Black Film Festival in Canada. Hier zijn de makers erg positief over en ze duimen ervoor een award voor de film te krijgen.