Het Russisch staatsgasbedrijf, Gazprom, heeft bekendgemaakt dat het, zoals aangekondigd, is gestopt met de levering van gas aan Europa via Oekraïne. De toevoer werd op nieuwjaarsdag om 06.00 uur Nederlandse tijd volledig stilgelegd.
Dit besluit volgt op het aflopen van een overeenkomst die bijna drie jaar lang de gasstroom tijdens de oorlog heeft gegarandeerd. Al op dinsdag was er sprake van een afname in het volume van gas dat via Oekraïne naar Europa werd getransporteerd.
De Europese Commissie benadrukt dat Europa voorbereid is op het wegvallen van deze gasleveringen. Volgens de Commissie is de aanvoer van aardgas flexibel en zijn er voldoende alternatieven beschikbaar om gas vanuit andere routes naar Midden- en Oost-Europa te brengen.
Landen binnen de Europese Unie die nog afhankelijk waren van Russisch gas, zoals Slowakije en Oostenrijk, hebben inmiddels andere leveringsbronnen geregeld. Experts verwachten dan ook dat het stopzetten van de Russische gasstroom slechts minimale invloed zal hebben op de gasprijzen. Wel wordt het besluit gezien als een belangrijke geopolitieke stap.
In Moldavië daarentegen zorgt het stopzetten van de gasleveringen via Oekraïne voor directe problemen. De afgescheiden regio Transnistrië heeft volgens het Russisch persbureau RIA woensdag aangekondigd te stoppen met het leveren van verwarming en warm water aan huishoudens. Ziekenhuizen en andere essentiële voorzieningen blijven echter verwarmd.
Moldavië verkeert al langer in een kritieke situatie wat betreft de gasvoorziening. Vorige maand werd een nationale noodtoestand uitgeroepen vanwege dreigende tekorten. Hoewel Moldavië nog gas uit Rusland wilde ontvangen via alternatieve routes, weigerde Gazprom dit vanwege onbetaalde schulden. Critici vermoeden echter dat Rusland zijn weigering vooral baseert op onvrede over de pro-Europese koers van de Moldavische regering.