“Ik ben echt onder de indruk van wat er hier is neergezet. Het is gewoon fantastisch”, meent cultuurman Bpak Sapto Sopawiro.
“Disi e sori na moi culturu fu unu leki Jawa mindri alla den tra moi Srananman”. Hij lacht en straalt onder het genot van een Parbo. In de ochtend heeft hij een huwelijksceremonie’ geleid tussen ‘Romeo en Juliette. Een paar duizend man trotseren vanaf 11.00 uur eerst de zon en daarna stevige regenbuien op het Onafhankelijkheidsplein, waar het Jawa Festa wordt gehouden.
Het plein is verworden tot een modderpoel, maar het schijnt niemand iets te kunnen schelen. Pop Jawa dreunt door speakers en op een klein podium laten culturele dansgroepen het beste van zich zien. De kostuums zijn kleurrijk en vele bezoekers hebben batik aan. De geur van BBQ sate’s, kruidige saoto en guleh soep, zweeft als wierrook over het terrein.
Iedereen heeft wel een bak of cup in de hand. “Ja mang a tori spang. Mi dat e wakti dyaran kepang”, lacht Melvin Toredjo. “Ik ben echt een Sranan Jawa. Mij moeder is Christen. Mijn vader Javanist en ik denk nog waar ik ga. Maar wat deze activiteit voor mij duidelijk maakt, is dat de Surinaams-Javaanse cultuur prachtig is. En dat eten hea… tide alla san tesi moro switi”.
Historisch moment
Volgens Edward Redjopawiro, Javanist en Jawa cultuurkenner, mag er gesproken worden van een historisch moment. “Op deze historische plek heeft de Jawa als deel van de Surinaamse maatschappij haar trots en identiteit groots gepresenteerd. Onze cultuur, normen en waarden zijn verankerd in wie we zijn. Maar we zijn ook een waardig geïntegreerd deel van deze Surinaamse samenleving.”
Trotse Jawa
“Waaaw. Ik ben trotser dan ooit op mijn cultuur en roots”, glimlacht Devika Martosoemat. Ze is op bezoek uit Nederland met haar Nederlandse echtgenoot. Ze genieten van een ijskoude Esteller en wat hete bakabana’s. “Ja ik kan Tim zoveel vertellen, maar nu ziet hij het zelf. De kleuren, geuren en smaken. Hij is echt onder de indruk. Toch Tim?…” Haar echtgenoot heeft honderden foto’s geschoten. “We zijn naar enkele eilanden in Indonesië geweest en het was authentiek en mooi. Maar als ik eraan denk dat deze mensen na zo lang zo ver van hun vaderland zoveel van hun cultuur hebben bewaard, te midden van andere culturen… dat geeft dit alles een extra dimensie.”
Niet alleen Jawa groepen treden op maar ook Inheemse, Chinese en andere groepen. Bussen komen aan uit Nickerie, Saramacca en andere wijken om deze mooie culturele Jawa Festa mee te maken. Opmerkelijk is dat absoluut alle rassen te ontwarren zijn in de massa van een paar duizenden. “Ik denk dat dit de grootste Pasar Malam ooit is, in de geschiedenis van Suriname. De Jawa heeft laten zien hoe zij economisch putten uit hun cultuur. Ik denk dat deze dag de Jawa als deel van de Surinaamse gemeenschap een duw in de rug heeft gegeven om een nog grotere bijdrage te leveren aan de wederopbouw van Suriname. We hebben een stem en die willen wij laten horen en laten gelden”, stelt de minister van Binnenlandse Zaken, Bronto Somohardjo.