De klokkenluider die de mogelijke fraudezaak van de minister van Openbare Werken, de president en bouwbedrijf Pan American heeft aangemeld, heeft aanvullende stukken aangeleverd bij het Openbaar Ministerie.
Dit is gebeurd nadat het OM bij de eerste aanklacht heeft aangegeven dat de stukken die eerder zijn aangediend door de klokkenluider, niet compleet waren. Het OM kon de zaak dus niet verder in behandeling nemen. In de aanvullende stukken van de klokkenluider is aangegeven dat er een valse missive zou zijn opgemaakt nadat bleek dat de vorige minister van Financiën en Planning die resoluut had afgewezen om de eerste opgemaakte stukken van toen USD 7.500.000 uit te betalen.
Volgens de stukken van de klokkenluider trachtte de minister van Openbare Werken, Riad Nurmohamed, de missive goedgekeurd te krijgen via de Raad van Ministers. Het raadsvoorstel werd echter terug verwezen door de vicepresident omdat de onderliggende stukken niet aanwezig waren. Nurmohamed zou het dan goedgekeurd willen krijgen via de president tijdens de regeringsraad, waar de president de voorzitter van is.
De minister van Financien had aangegeven niet over te gaan tot betaling omdat de samenwerkingsovereenkomst met Pan American Real Estate en het Fonds Woningbouw Lagere Inkomensgroepen geen karakter van een Private Public Partnership hebben. “De definitie van PPP houdt in dat er sprake is van een samenwerking tussen de overheid en bedrijven. Er is een heldere verdeling van taken en risico’s. De regie van een project en het eindresultaat blijven in handen van de overheid. Bedrijven doen zoveel mogelijk de uitvoering en financiering.” Dit vond allemaal plaats in 2022.
Het was duidelijk niet het geva dat dat er sprake was van een samenwerking, want in de overeenkomst is duidelijk aangegeven dat de overheid de infrastructuur en aanleg van wegen en elektriciteit op zich zou nemen. Kort na de brief van de voormalige minister van Financiën heeft de huidige minister overgenomen en is getracht andere missives op te maken die door de huidige minister van Financiën zijn uitbetaald, maar er is veel meer betaald dan is opgebracht in de vorige missive.
In 2023 is er een bedrag van USD 8 miljoen uitbetaald aan Pan American Real Estate, in plaats van de voorheen opgebrachte USD 7.500.000. Volgens de conclusie van de klokkenluider zijn deze stukken valselijk opgemaakt en corresponderen de bonnen van het Real Estate bedrijf niet met de bonnen die eerder door het bedrijf werden opgemaakt. “De declaraties zijn valselijk opgemaakt en niet gecontroleerd door technici van het ministerie.”
Door zichzelf in te dekken is er een samenwerkingsovereenkomst getekend tussen het ministerie van Openbare Werken en Pan American, wat toen bij de afwijzing van de minister in 2022 nog niet was gedaan. In de overeenkomst is opgenomen dat het gaat om een woningbouwproject van North Area One van ongeveer 29 ha waarop 561 woningen zijn gebouwd. Dat de samenwerking oorspronkelijk is ontstaan in de getekende uitvoeringsovereenkomst van 6 september 2019 tussen Pan American en het FWLI. Ook is opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst dat de staat beleidsmatig had besloten om 20 woningen op te zetten, Pan American heeft op basis hiervan eigenhandig 361 sleutelklare woningen opgezet die worden aangeboden voor USD 36.000,-. De kosten voor aanleg en onderhoud van de aangelegde infrastructuur bedraagt ongeveer USD 8 miljoen. Op 20 maart 2023 is er officieel een betalingsovereenkomst gesloten tussen het ministerie van Financiën en Pan American,dit ondanks de aangegeven bezwaren die er eerder waren. De bedragen zijn kennelijk al betaald aan de ondernemer.
Uit de stukken concludeert de klokkenluider voorafgepland de Staat van Suriname is benadeeld door de minister van Openbare Werken en de president en dat de huidige minister van Financiën ook heeft meegewerkt. Want volgens de gepresenteerde stukken van de klokkenluider is er achteraf getekend voor een PPP-samenwerkingsovereenkomst terwijl het project reeds was opgeleverd door Pan American zonder een legale overeenkomst. De declaraties waren ook al ingediend bij het ministerie van OW. Kort na het tekenen van de zogenaamde PPP-overeenkomst wordt er een maand daarna een betalingsregeling overeengekomen en zijn de eerdere bezwaren van de vorige financiën minister aan de kant geschoven. “Het project behelst 561 woningen en die zijn reeds verkocht en heeft in totaal euro 20.196.000 opgebracht. Wat is er met deze gelden gebeurd? De ondernemer heeft in totaal meer dan USD 28 miljoen winst gemaakt binnen dit project. We zien alleen maar voordelen voor de ondernemer, maar geen voordelen voor de Staat”, zegt de klokkenluider. Conform de Anti-corruptie wet is de staat volgens de klokkenluider “grof benadeeld”.
