De voorgestelde loonsverhogingen voor leden van het kabinet en parlement van Kenia zullen niet doorgaan nadat president William Ruto een herziening van de plannen heeft bevolen na publieke verontwaardiging. Dit komt een week nadat massale protesten Ruto dwongen een controversiële financiële wet, die belastingverhogingen bevatte, te laten vallen.
Lyn Mengich, voorzitter van de Salaris- en Vergoedingscommissie (SRC), zei woensdag dat de commissie de salarisverhogingen voor staatsambtenaren zou “bevriezen” vanwege “de huidige economische realiteiten”. Aanvankelijk had de SRC een loonsverhoging van 2% tot 5% aanbevolen voor alle staatsfunctionarissen, inclusief rechters.
Mensen begonnen zich af te vragen hoe de salarissen van politici, inclusief gouverneurs, konden worden verhoogd tijdens een vermeende financiële crisis. De koerswijziging kwam na besprekingen met de Nationale Schatkist, aldus Mengich. Vorig jaar gaf de SRC een kennisgeving uit waarin werd voorgesteld dat de verhogingen vanaf het begin van deze maand van kracht zouden worden. Maar minister van Openbare Dienst Moses Kuria zei dat hij de verhogingen “zoals van toepassing” op het kabinet niet zou implementeren.
Ruto liet zijn plannen voor belastingverhogingen varen nadat demonstranten klaagden dat ze deze niet konden betalen vanwege de al scherpe stijging van de kosten van levensonderhoud. Velen zeiden dat de regering eerst de uitgaven zou moeten verminderen, wat president Ruto heeft beloofd te doen. Verschillende parlementsleden, waaronder Aaron Cheruiyot, een senator van de regeringscoalitie, hebben opgeroepen het parlement de loonsverhoging te laten afwijzen. Adan Keynan, een parlementslid van de oppositiepartij die is aangesloten bij de regering, uitte een vergelijkbare mening en noemde de voorgestelde verhoging “toonloos”. En oppositiesenator Edwin Sifuna zei dat hogere salarissen niet gerechtvaardigd konden worden “wanneer het hele land zegt dat we de belastingdruk moeten verminderen”.
Op dinsdag vertelde Samuel Njoroge, griffier van de Nationale Vergadering, aan de krant People Daily dat de aanbeveling van de SRC niet kon worden teruggedraaid omdat deze alle staatsambtenaren trof. “De wijzigingen zijn normale salarisbeoordelingen of -verhogingen in elke organisatie,” werd hij geciteerd. Maar Ruto heeft de schatkist gevraagd de kennisgeving te herzien. “De president heeft benadrukt dat dit een tijd is, meer dan ooit tevoren, voor de uitvoerende macht en alle takken van de regering om binnen hun middelen te leven,” aldus een verklaring van zijn woordvoerder.
De protesten van vorige week, geleid door jongeren, waren de grootste in Kenia sinds Ruto in 2022 aantrad. De demonstraties zijn sindsdien veranderd in oproepen tot zijn ontslag en eisen dat de veiligheidstroepen verantwoording afleggen voor de dood van demonstranten. Naar schatting zijn door de door de staat gefinancierde mensenrechtencommissie de afgelopen twee weken 39 mensen omgekomen tijdens de demonstraties.
Op dinsdag leken de protesten te ontaarden in anarchie toen winkels en supermarkten werden geplunderd. De politie heeft beelden gepubliceerd van 38 mensen die worden gezocht voor “deelname aan wetteloosheid”. Sommige jonge Kenianen die betrokken zijn bij de organisatie van de protesten beweerden dat ingehuurde “hooligans” de demonstraties hadden geïnfiltreerd. Ze zeiden dat ze hun strategie heroverwogen en zelfs overwegen de protesten helemaal af te blazen.