Behalve olie- en gasprijzen gaan ook de prijzen van basisproducten de lucht in, dat geeft directeur van de Molen, Julio Bhikharie, aan in een gesprek met Key News. Bhikharie heeft dagelijks contact met verschillende leveranciers in Europa die voorspellen dat er geen makkelijke tijden komen, vooral voor de graansector. “De graansituatie is ook behoorlijk gespannen. In tarwe vertegenwoordigen Oekraïne en Rusland samen 30 procent van de wereldwijde export, voor het huidige verkoopseizoen tot eind juni”, zegt Andree Defois, hoofdredacteur van, een onderzoek magazine die de markt van granen bestudeerd, Stratégie grains.
De verwachtingen zijn dat er 8-9 miljoen ton extra uit Rusland en 5 miljoen ton uit Oekraïne zal worden verscheept. Mocht deze tarwe niet op de wereldmarkt verschijnen, dan kunnen een paar landen misschien grotere hoeveelheden leveren – Defois suggereert Australië, India en delen van Europa – maar het totaal zal nog steeds tekortschieten: “Al deze landen samen zijn niet in de positie om in zo een korte tijd, ongeveer 14 miljoen ton tarwe te vervangen.”
Bhikharie verzekerd dat de Molen de levering van meel kan garanderen. ”De productie garanderen we zeker, maar de prijzen kunnen we niet veel garantie geven, want in onzekere tijden als deze moeten we zo gauw als mogelijk op de vervangingswaarde kunnen verkopen en dat kan prijsstijgingen met zich meebrengen”, zegt Bhikharie. De prijsstijgingen zijn al merkbaar, aangezien de grootste bakkerij in Suriname genoodzaakt was haar prijzen weer eens aan te passen. Dit is met veel zorg ingeslagen bij de samenleving, want behalve brood zijn er ook enkele andere micro producenten die gebruik maken van meel en men ook genoodzaakt was de prijzen aan te passen.
Prijs aanpassing onvermijdelijk
Een koekenbakker die geregeld haar gebakjes levert aan supermarkten, zegt dat het nu bijna onvermijdelijk is om haar prijzen aan te passen. “Maar dat kan ook betekenen dat ik minder ga verkopen, want koekjes kopen is geen prioriteit als zodanig”, zegt de koekenbakker bezorgd. Of haar bedrijf hierna nog zal voortbestaan is onduidelijk. “Ik weet eerlijk gezegd niet hoe lang ik dit zal volhouden.”
Schaarste op zonnebloem olie
Behalve stijgende prijzen op graan, wordt er wereldwijd ook een mogelijke schaarste verwacht op zonnebloemolie. Oekraïne heeft zeker 50 procent van de wereldexport van zonnebloemolie in handen. Samen met Rusland hebben beide landen 80 procent van de zonnebloemolie markt in hun portefeuille. Echter, dit zijn twee landen die juist met elkaar in oorlog zijn, wat het haast onmogelijk maakt voor een ander land om het gat dat ontstaat te vullen. Oekraïne heeft ook nog een grote reserve aan zonnebloemzaden die nog in olie omgezet moeten worden. “Als Oekraïne niet in staat is om deze volumes te transformeren en zonnebloemolie het land uit te exporteren, zullen veel landen, vooral de EU, India en China, hun consumptie zeker moeten verminderen”, zegt Defois.
De strijd om vervanging wordt nog moeilijker gemaakt door de droogte in Noord-Amerika, wat betekent dat alternatieve aanvoer vanuit Canada of de VS niet beschikbaar zal zijn. “Consumenten zullen moeten overstappen, om het verbruik te verminderen, of misschien te wachten op het volgende seizoen”. De effecten zullen wijdverbreid zijn, gezien het grote bereik van tarwe uit de Zwarte Zee, die naar bestemmingen over de hele wereld wordt verscheept. “Ik zou zeggen, met uitzondering van Amerika, zal bijna de hele wereld zich zorgen maken.”
Mogelijk geen mais export
Wat maïs betreft, vertegenwoordigt Oekraïne bijna 20 procent van de wereldwijde export en dit seizoen zou dit naar verwachting een bijzonder belangrijke rol spelen, gezien de omvang van het gewas. Van de 33 miljoen ton die dit verkoopseizoen naar verwachting zal worden geëxporteerd, blijft er 13 miljoen in het land, waarvan iets minder dan de helft bestemd was voor de EU. Dus, concludeert Defois, in een worst case scenario waarin geen van die exporten daadwerkelijk vanuit Oekraïne wordt verzonden, “zal de impact op de Europese Unie zeer groot zijn.”