Het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB) heeft verduidelijking gegeven over zijn rol in het verkiezingsproces, in reactie op toenemende maatschappelijke onduidelijkheid over het bindend verklaren van de verkiezingsuitslag van 25 mei 2025. In een verklaring benadrukt het OKB dat de uitslag pas rechtsgeldig is wanneer het bureau deze officieel bindend heeft vastgesteld.
Na de verkiezingen heeft het Centraal Hoofdstembureau (CHS) op 10 juni 2025 de voorlopige resultaten vastgesteld voor de verkiezingen van De Nationale Assemblée (DNA), de Ressortraden (RR) en de Districtsraden (DR). Deze cijfers zijn gebaseerd op het werk van de stembureaus en hoofdstembureaus, maar hebben volgens het OKB geen juridische status zolang zij niet zijn bekrachtigd door het kiesbureau.
Juridische geldigheid pas na OKB-goedkeuring
Het bindend verklaren van de verkiezingsuitslag betekent dat de cijfers pas vanaf dat moment rechtsgeldig zijn voor alle staatsorganen en politieke actoren. Tot die tijd mogen de uitslagen niet worden gebruikt voor officiële handelingen zoals de installatie van nieuwe volksvertegenwoordigers of het beëindigen van het mandaat van het zittend parlement.
Belang van toezicht en transparantie
Het OKB wijst erop dat de wetgever het bureau bewust heeft aangewezen als onafhankelijk toezichthouder, juist om de legitimiteit van het verkiezingsproces te waarborgen. Zo worden eerst alle klachten en mogelijke onregelmatigheden onderzocht, alvorens de uitslag bindend wordt verklaard. Dit voorkomt voortijdige afronding van de verkiezingen terwijl er nog twijfels bestaan.
Gevolgen bij het overslaan van OKB
Wanneer het OKB wordt gepasseerd, kan dat leiden tot een onrechtmatige installatie van vertegenwoordigers op alle niveaus, grondwettelijke conflicten en een ernstig verlies van vertrouwen in het democratisch proces. Het OKB benadrukt dat het parlement pas rechtsgeldig wordt samengesteld na zijn tussenkomst.
Toezichtproces in afrondende fase
De termijn van het huidige parlement eindigt op 29 juni 2025. Het OKB werkt ernaar toe om vóór die datum zijn integrale toezicht af te ronden en de uitslag officieel bindend te verklaren. Tot dat moment blijft de huidige DNA het enige wettige volksvertegenwoordigend orgaan.
Grondige beoordeling van verkiezingscyclus
In voorbereiding op zijn openbare zitting op vrijdag 20 juni 2025, analyseert het OKB momenteel alle onderdelen van het verkiezingsproces waarop toezicht is gehouden. Dit omvat onder meer de terinzagelegging van de kiezerslijsten, registratie van politieke organisaties, kandidaatstelling, stemdagverslagen, klachtenbehandeling en logistieke processen.
Met deze zorgvuldige en transparante benadering wil het OKB ervoor zorgen dat de uiteindelijke verkiezingsuitslag volledig in overeenstemming is met de Kiesregeling, en dat het vertrouwen in de democratische rechtsstaat wordt versterkt.
