Op 17 februari 2023 heeft de wereld weer het resultaat van Srefidensi Suriname kunnen aanschouwen. Politieke partijen haastten zich toen om de gebeurtenissen te veroordelen. Daarbij ging het helemaal aan hen voorbij dat de acties het resultaat was van het beleid van hen en Nederland. Het is net als de dag van gisteren toen burgers in 1974 werden aangezet om andersdenkenden met stenen te bekogelen en brand te stichten.
Nederland stond toen erbij en keek ernaar. Als deel 2 van de episode, werd in februari 1980 de rechtstaat weggeschoten middels een staatsgreep. Uit vele bronnen blijkt dat Nederland minstens voor kennis droeg van de plannen daartoe. In 1994 werd als deel 3 de Binnenlandse Oorlog georganiseerd vanuit Nederland. Ook toen stond Nederland ernaar te kijken. De bestorming van de Nationale Assemblee, de brandstichtingen en de plunderingen van 17 februari, waren deel 4. Intussen hebben de voorstellen voor een nieuwe kiesregeling alle aandacht opgeëist
Follow the leader
In zijn boek “Suriname van Wingewest tot Natiestaat” schrijft drs. Jan Pronk dat de historie niet uit te wissen is en consequenties heeft voor het heden. Heel veel Surinamers hebben vanaf 1945 op Universiteiten in Nederland gestudeerd. Suriname heeft in de jaren zestig ook een eigen Universiteit opgezet om de nodige kaders op te leiden. De daaruit voortgesproten intellectuelen (3629) maken zich echter dienstig aan de politici die de rol van
de kolonisator hadden overgenomen.
In een artikel (10 februari 2023) schrijft dr. Roy Bikhari het volgende daarover; Als gevolg van de opgedrongen onafhankelijkheid en de onderhavige nalatigheid van Nederland is namelijk een slaafse en koloniale mindset bij politici en beleidsmakers gaan postvatten, die zich is gaan internaliseren en een baas-knecht attitude of ‘follow-the-leader’ mentaliteit bij het volk heeft doen ontstaan. En dit wreekt zich heden ten dage nog steeds in de slechte inrichting en functionering van onze politiek-bestuurlijke orde en Trias Politica.
De Sociëteit van Suriname
Politieke partijen wonnen verkiezingen op basis van ras-sentimenten en giften(staatsmiddelen). Daarnaast hielden zij de bevolking in toom door haar onderontwikkeld en in de koloniale hokjes te houden (verdeel en heers). Niet zo lang terug maakte de gewezen minister drs. Marie levens van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur bekend dat 45% van de bevolking niet verder dan de vierde klas van de lagere school is gekomen. Na 1989 werd het ras-sentiment minder effectief en de behoefte aan giften, zowel materieel als financieel, steeds groter. Het gevolg daarvan was dat de politici van de sponsoren afhankelijk werden. Uiteindelijk werd Suriname, die door Nederland in 1975 aan de politici was gegeven, als wingewest, aan de sponsoren, de nieuwe sociëteit van Suriname overgedragen.
In toom houden van het volk
Van 1978 tot 1984 maakte Coronie een enorme ontwikkeling mee door de groei van de machinale rijstbouw in het district. George Dewanchand, die was filiaalhouder bij de landbouwbank in Coronie, schreef in 1984 een boek daarover met als titel ‘De Groene revolutie van Coronie’. De eerste vrouwelijke padie boer en combine houder in Suriname was mevrouw Ester Rozenblad uit Coronie. Zij beplantte met succes 30 ha padie. Door een slecht ontwerp en de slechte bouw van een nieuwe waterkerend dam in 1983, gefinancierd door de EU, werd de rijstbouw onmogelijk en raakten de boeren failliet. De regering stelde de ontwerper en de directievoerder (EURO Consult/Ilaco Nv) niet aansprakelijk voor de schade. In de rechtszaak die de boeren daarop hadden aangespannen tegen o.a. het ministerie van Planning en Ontwikkeling in 1989 (minister Assen), hield die de rechter voor in haar verweer, dat de Coronianen te lui zijn en niet willen werken. Vandaag zijn bijkans alle Coronianen die kunnen arbeiden werkloos of ambtenaar.
Para
De plantages in Para werden door de nazaten van de slaven overgekocht van de plantagehouders. In 1952 werd er een wet gemaakt waarin stond dat het bauxiet dat onder de plantages lag, aan de staat toebehoorde. Vervolgens werd het voor bijna niets aan de Amerikaanse Alcoa in concessie gegeven. Een deel van de plantagehouders mochten als arbeiders voor Suralco werken. De rest werd ambtenaar of werkeloos. Bij de afhandeling van de Brokopondo overeenkomst in 2019, die Alcoa zonder consequenties eenzijdig had opgezegd, werden de plantage-eigenaren door de regering voorgehouden dat ze zelfstandig de teruggave van de plantages en eventuele schadevergoeding met Alcoa moesten afhandelen.
Nickerie
In 1984 werd er nog in Suriname 44.000 ha padie per seizoen in gezaaid (heden 20.000 ha) onder leiding van de Suriname Rice Company (Surexco). De Surexco zorgde ook voor de export waardoor de boeren hun rechtmatig deel kregen. De Surexco werd na de verkiezingen van 1991 opgedoekt. Het instituut (de SML) waarmee de overheid de boeren kon beschermen tegen prijsafspraken bij de opkoop van padie werd daarna systematisch de grond ingeboord. Van de ruim 6300 zelfstandige boeren zijn er nog slechts 1200 over. De rest is ambtenaar, hosselt of is werkzaam bij het bacovenbedrijf.
Saramacca
De grootste werkgever in het district Saramacca en Nickerie, het Bacovenbedrijf Jarikaba werden in 2002 gesloten. Daarvoor werden de arbeiders samen met tienduizenden anderen dagelijks op straat gebracht, om het aftreden van de regering Wijdenbosch (NDP) en het aantreden van een zakenkabinet op te eisen. Die acties werd geleid door de NPS, VHP, SPA en Ravaksur die zich het Gestructureerd Samenwerkingsverband noemden (GS). De aanplant raakte verwaarloosd en daardoor raakte het bedrijf in rode cijfers. De acties leidden tot verkiezingen in 1999. De beloofde zakenkabinet bleek slechts een worst te zijn geweest want de NPS, VHP, SPA benoemden zichzelf tot regering en weigerden een lening om het herstel van de aanplant te financieren. Volgens bronnen had de regering in opdracht van de EU het bedrijf gesloten. De EU wou af van de Engelse afnemer van de bacoves, Fyffes, en had de regering een schenking van 20 miljoen euro daarvoor belooft. Terwijl de regeringspartijen van de vakbond af wouden. Die had DNA-zetels van haar afgepakt in het district Salamanca en Nickerie. Ruim 2000 arbeiders, waarvan een groot deel alleenstaande vrouwen, waren in een klap brodeloos gemaakt. Na 2002 werd het bedrijf hertstart als stichting met uitsluiting van vakbondsgezinde arbeiders.
Het binnenland Vanaf 1999 kiezen de binnenlandbewoners tien “eigen” vertegenwoordigers voor de Nationale Assemblee. Ook beheren hun partijen vanaf toen het ministerie van Regionale (lees, Binnenlandse) Ontwikkeling. Toch is er tot heden geen ontwikkeling voor hen gerealiseerd. Geen enkel keer hebben hun DNA-leden tegen de begroting gestemd omdat er onvoldoende geld was opgebracht voor het ministerie. Het ministerie van onderwijs hebben ze nooit opgeëist om zelf te zorgen voor goed onderwijs in het binnenland. Het ministerie van ROS is hier de grootste werkgever.
Paramaribo
In Paramaribo is het grootste gedeelte van de bevolking gevestigd. Daardoor bepalen zij welke partijen de regering vormen. Het grootste gedeelte van de bevolking wordt uitgemaakt door de creolen. Zij waren tot 1975 de hoogst ontwikkelde groep en zaten daardoor in de hoogste functies in het bestuur, de techniek, het onderwijs, gezondheidszorg, politie, bedrijfsleven (Suralco, Billiton) etc. Zij hebben gezorgd voor de ontwikkeling van de rest van de bevolking. Dat beeld is sinds 1975 veranderd. Nu staan zij achter in de rij. Van alle creoolse ondernemers in en rondom Paramaribo hebben slechts Doorsons constructie NV, Holly’s-, Drusandro metaalbedrijf en de gebroeders Slory (supermarkt) het overleefd. Ook hier is het grootste gedeelte van de bevolking ambtenaar geworden.
De oorzaak van de armoede en de politieke constellatie
Met de verklaringen van ex-minister Levens, drs. Jan Pronk en dr. Roy Bhikharie, is de oorzaak van de armoede van Suriname blootgelegd. Dat is de onderontwikkeling van de intellectuelen en de dames en heren politici. Daarin gaat geen enkele kiesregeling verandering kunnen brengen? De huidige politieke constellatie zal ook niet veranderen. Immers de intellectuelen hebben reeds verklaard dat een nieuwe kiesregeling politiek haalbaar moet zijn. Dus een nieuwe kiesregeling is alleen mogelijk bij gratie van de Sociëteit van Suriname en niet omdat de grondwet dat gelast. Om de instabiliteit in haar kolonie te bezweren heeft de Sociëteit opdracht gegeven om een vrouw tot president te maken bij de volgende verkiezing.
Kenneth Sukul
kennethsukul@outlook.com
