De Nederlandse strafadvocaat Gerard Spong, die in het verleden de Surinaamse regering adviseerde over de Decembermoorden en de zaak nauwlettend heeft gevolgd en becommentarieerd, heeft in een gesprek met radio ABC aangegeven dat de gewijzigde amnestiewet van 2012 in het leven is geroepen om Desi Bouterse en zijn medestanders straffeloosheid te garanderen.
“Een van de redenen om aan te geven dat de amnestiewet meteen krachteloos was, is dat ook in 2012 door het Internationaal Zuid-Amerikaanse mensenrechtenhof werd aanvaard dat bij ernstige mensenrechtenschendingen nooit amnestie kan worden verleend. Deze uitspraak was eerder al gedaan door het Inter-Amerikaans Hof”, aldus de rechtsgeleerde.
Spong benadrukt dat al in 2012 bij het wijzigen van de amnestiewet bekend was dat dit in strijd is met mensenrechten. “Van meet af aan kon je zeggen dat die wet gedoemd was om een dode letter te zijn”, stelt hij zeer scherp. De advocaat merkt verder op dat het ne bis in idem-rechtsbeginsel verkeerd wordt geïnterpreteerd door velen, inclusief het nieuwe team van advocaten van Bouterse en medeveroordeelden. “Voor ne bis is nodig dat er sprake is van een onherroepelijk eindvonnis. Dat betekent een onherroepelijk veroordelend of vrijsprekend vonnis van de strafrechter.”
De rechtsgeleerde laat verder doorschemeren dat de amnestiewet ook in de prullenbak kan worden gegooid vanwege de beroemde en befaamde rechtsregel ‘Lex superior’. De Lex superior is een afkorting van de Latijnse tekst ‘Lex superior derogat legi inferiori’. Dit betekent dat de hogere wet voorrang heeft op de lagere wet. “Het Zuid-Amerikaans mensenrechtenverdrag en de rechtspraak van het Internationale Hof moeten worden toegepast.” Hij benadrukt dat de amnestiewet vanaf het begin krachteloos is in het proces rond de Decembermoorden.
Op dinsdag 23 januari hebben het Hof van Justitie en het advocatenteam van de veroordeelden afspraken gemaakt over de behandeling van het verzoekschrift over het schorsen van de vonnissen. De advocaten Murwin Dubois, Milton Castelen, Martin Misiedjan, Derrick Veira en Nailah van Dijk dienden eerder een verzoekschrift in bij het Hof van Justitie en het Openbaar Ministerie. Zij zijn van mening dat het uitgesproken eindvonnis in strijd is met het recht en de goede procesorde. Het vonnis zou zijn uitgesproken nadat de Amnestiewet van 1989, gewijzigd in 2012, al was toegepast in de strafprocessen die in eerste aanleg aanhangig waren gemaakt tegen de toen nog verdachten in deze strafzaak.