Op woensdag 13 september maakte Patrick Pouyann eindelijk bekend aan Suriname dat Total van plan is om in 2028 de eerste vaten olie op te pompen voor de kust van Suriname. Aan aardgasproductie wordt nog niet gedacht. Men wil zich nu vooral richten op het oppompen van de 700.000.000 vatten olie. Volgens Staatsolie directeur gaat Suriname goede tijden tegemoet. En moet Suriname de inkomsten vooral goed gebruiken.
De persconferentie
De journalisten waren uitgenodigd voor 13.30 u, maar de persconferentie startte om 14.15 u. Waarbij de journalisten ernstig werden beknot in hun werk. De journalisten hadden namelijk veel vragen voor beide heren, maar mochten slechts een stellen. Op vragen die niet naar tevredenheid waren beantwoord kon ook niet teruggekomen worden. De directeur van Staatsolie beloofde na afloop van de persconferentie dat hij een aparte persconferentie gaat houden waarop hij op alle vragen zal ingaan.
Total en Apache
Total kocht zich voor 50% in bij Apache in Block 58, op 22 december 2020. Daarbij is overeengekomen dat Total aan Apache betaalt ;50% van alle reeds gemaakte kosten door Apache, 100 miljoen USD-ondertekening bonus en 2USD per geproduceerde barrel voor andere kosten. Daarnaast zal Totaal 4,2 miljard USD voorschieten voor Apache bij het opzetten van de productie en 25% van de eventuele extra kosten daarvan. De vraag is wat heeft Suriname gehad voor het geven van toestemming voor de overdracht van de 50% deelname aan Total door Apache. De Total-topman zei dat Total 9,5 miljard dollar gaat investeren en dat de dagelijkse productie 200.000 barrels per dag (bpd) zal zijn in 2028. Dat betekent dat de levensduur 9,5 jaren zal zijn en per jaar 1 miljard USD afgeschreven moet worden als er geen andere vondsten worden gedaan. Voor nu moeten nog wat technische studies gedaan worden zodat de FID, de Finaal Investment Decision, in 2024 genomen kan worden. Op de vraag wat er van de operatie terecht zal komen als het besluit van de VN COP landen, om de uitstoot van Carbon met 43% in 2030 vast te houden, wat betekent dat ook de consumptie van gas en olie met 43% in 2030 verminderd moet zijn, zei hij dat het een probleem zal zijn voor andere bedrijven. De operatie in Suriname heeft een kostprijs van USD 20 per barrel (pb) en zal volgens hem geen last onder vinden van die situatie. Op dit moment is de goedkoopste olieproducent Saudi-Arabië met ruim 5 USD gevolgd door Rusland met 10 USD pb. Gezamenlijk zijn ze goed voor 25% van de huidige dag productie van 105 miljoen barrels. Daarnaast hebben ze nog de ruimte voor productieverhoging.
Inkomsten voor Suriname
Volgens de directeur van Staatsolie kan Suriname tussen 16 en 24 miljard verdienen aan de 700 miljoen vatten olie. Dat zou dus moeten gebeuren bij een prijs van tussen de USD 50 en 75 USD per barrel(pb). De prijs op de wereldmarkt bedraagt nu ruim 90 USD pb. Hoe de prijs op de oliemarkt zich zal gedragen in de komende zes jaren is niet te voorspellen. Als de oorlog in Oekraïne voorbij is, Iran, Irak, Venezuela en Rusland weer voor 100% op de wereldmarkt verschijnen en de VN Cop landen ook nog voet bij stuk houden bij 43% reductie van Carbon uitstoot, kan de prijs naar USD 30 en minder pb dalen zoals in 2016. Bovendien moet Staatsolie eerst nog 20% van 9,5 miljard opbrengen om in de winst te mogen delen. En het niet duidelijk is als de investering eerst terugverdiend moet worden voordat er winstdeling kan plaatsvinden. Daarnaast moet de kostprijs pb niet het veelvoudige worden bij de aanvang van de productie zoals dat het geval was bij de twee grote goudbedrijven. Bij inkomsten van 16 miljard in 9,5 jaren voor staatsolie, is dat 1,7 miljard per jaar. Als de huidige BNP van 2,6 miljard USD na zes jaren nog overeind blijft staan tegen die tijd, zou dat een inkomen per capita van USD 7200 in 2031 opleveren. En daarmee zal de armoede pas in 2031 teruggedrongen kunnen worden. En daarmee kan Suriname zich vandaag niet rijk rekenen.
De levensomstandigheden tot 2029/30
Op dit moment is het inkomen per capita ruim 4.500 USD. Bij een gelijkblijvend productieniveau van de andere sectoren en staatsinkomsten (USD) in de komende zes jaren zal de situatie voor de burger nog erger worden. De regering moet nog ruim 50% van het IMF-programma uitvoeren. Schulden zullen afgelost moeten worden. Terwijl er niets erop wijst dat de verspilling en corruptie niet zal toenemen. Door de steeds sterkere weerfenomenen als storingen, La Niña en El Niño, gaat de productie van groenten, rijst, kippen, vee, en zelf de vissector negatief beïnvloed worden vanwege overstromingen en droogte. Dat zal zorgen voor schaarste, hoge prijzen voor de consument en lage exporten.
Good deal or bad deal
De regeringen hebben de ontwikkeling van Suriname volledig opgehangen aan multinationals. Door het niet ontwikkelen van de andere sectoren hebben ze ervoor gezorgd dat Suriname nooit geld had en daardoor steeds in een zwakke onderhandelingspositie verkeerde. Daarnaast is er nooit met de samenleving overleg gepleegd hoe de natuurlijke rijkdommen tot ontwikkeling gebracht moeten worden. Terwijl alle overeenkomsten buiten het zich van de samenleving werden gemaakt. Apache heeft in beginne de eerste 600 miljoen USD geïnvesteerd. En nog na geen jaar zijn haar aandelen in waarde gestegen, krijgt zij 50% van alle kosten terug die zij heeft gemaakt, heeft zij 100 miljoen USD aan bonus ontvangen, krijgt ze nog 1,4 miljard (2 USD per vat) aan kostenvergoeding in 9,5 jaren, wordt voor 4,2 tot 5 miljard gefinancierd en krijgt daarnaast 40% van de winst. Suriname, eigenaar van de olie, moet zes jaren wachten op inkomsten en moet nog met meer dan een miljard inkomen om in de winst te mogen delen in 2029/30. Bovendien is ook nog onduidelijk wie de eventuele schade als gevolg van oil spills gaat betalen. Heeft Suriname een goede deal?
Beleid tot 2031 Het is nu meer dan noodzakelijk dat de regering en de politici eindelijk inzien dat in de komende zes jaren slechts de goudsector meer inkomsten kan opleveren om het land nog leefbaar te houden. En dat zij geen andere keus hebben dan te heronderhandelen met de grote goudbedrijven en de “kleine” goud sector te ordenen. Gezamenlijk produceren zij nu ruim vijfenveertig duizend kg goud. Bij de huidige prijs van USD 61.000/per kg zou de staat meer dan 1,5 miljard USD per jaar binnen kunnen halen. En daarvoor hoeft Suriname geen zes jaren te wachten. De ruim 10.000 kg die jaarlijks uit Frans-Guyana binnenkomt is niet meegenomen.
Kenneth Sukul
