Hilkia vertelt eigen verhaal in ‘Nakomertje’

Het stuk is ontstaan doordat Muizelaar in gesprek raakte met Lobman tijdens haar oriëntatie op theater in Nederland, vorig jaar. Muizelaar was de begeleider van Lobman bij de oriëntatie. De actrice was in Nederland voor een schrijfmodule bij Don Duyns aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. “Al pratend over het leven kwam ik erachter dat haar verhaal best diepzinnig is en vond ik dat erover geschreven moest worden.” Muizelaar ging in gesprek met het Fonds voor de Podiumkunsten Nederland en zo kwam ‘Nakomertje’ aan het rollen. Het verhaal is neergepend door Dirkje Houtman. Volgens Lobman heeft zij dit op zeer poëtische wijze gedaan, wat zij erg waardeert.

Hilkia zegt dat de voorbereidingen op de voorstellingen heel goed verlopen. “Wij zijn drie weken terug begonnen aan de tekstanalyse, dat is niet mijn sterkste kant, maar ik ben erbij begeleid”, vertelt de actrice. “Jouw eigen verhaal op papier hebben, kan erg emotioneel zijn”, weet Lobman. “Maar”, geeft zij aan, “ik voel me veilig in mijn eigen verhaal en dat is enorm belangrijk voor mij.”

Dat ligt volgens haar aan de manier waarop het verhaal in elkaar is gezet, maar ook aan de begeleiding die ze krijgt. “Titus is cool en calm en je kunt met hem in gesprek over het stuk. Ik pik niet alles wat ik lees en bij sommige regisseurs moet je het maar doen met wat er geschreven staat en kun je geen vragen stellen, bij Titus is dat niet zo.” Het theaterstuk wordt luister bijgezet met de tonen van Sanne Landvreugd, met wie Lobman in 2022 al een voorstelling had met Nina de la Parra. Landvreugd is er niet alleen met haar saxofoon, maar heeft ook andere audiomateriaal om het stuk verder vorm te geven, verklapt Lobman.

De voorstelling behandelt zwaarwichtige onderwerpen, zoals het gewicht van mantelzorg en emoties waarmee de maatschappij het liefst niet geconfronteerd wil worden. Maar dan wel, zoals Lobman bekendstaat, met veel humor. “Niemand staat te wachten op een zwaar verhaal, ik houd van lachen, dus er is veel humor erin.” De komende twee weken wordt het theaterstuk in elkaar gezet. Lobman vindt het belangrijk dat dit verhaal wordt verteld en daarom is zij ook akkoord gegaan met het (laten) neerpennen van haar verhaal. Volgens de actrice wordt mantelzorg onder de mat geveegd. “Wanneer je jarenlang moet zorgen voor iemand, heeft dat een tol op je. In de maatschappij willen wij niet praten over mentale gezondheid en organisaties als het PCS (Psychiatrisch Centrum Suriname…red)”.

De actrice heeft hierin ervaring met de jarenlange zorg voor haar moeder. Het gaat om meer dan 20 jaar. Inmiddels heeft zij zelf begeleiding gezocht. “Als je geen hulp zoekt, ga je totally out of control zijn. Als je verder wil gaan met jouw eigen leven en jouw baan, jouw gezin, dan heb je die begeleiding nodig”. Behalve dat Lobman niet wist dat ze hulp nodig had, was ze ook te trots om die te vragen. “Ik dacht ik kan het wel aan”. Om deze misverstanden uit de samenleving weg te werken, zet ze niet alleen het theaterstuk neer, maar nodigt ze ook de zorgsector uit naar de voorstelling. Lobman zegt verder dat mensen onnodig worden weggecijferd wanneer ze psychiatrische begeleiding of mental health nodig hebben.

Daarom laat de ondersteuning aan de hulpbehoevende te wensen over, meent ze. “Mensen begrijpen niet hoe zwaar het is om er voor iemand te zijn. We gooien allemaal schattige quotes op social media over hoe we er voor anderen willen zijn, dat zij ons kunnen bellen wanneer ze ons nodig hebben. Ik doe het ook, maar dat is allemaal bullshit”, zegt ze scherp. “Het gaat niet om een gesprekje van een uur of even een fruitmandje langsbrengen. Het gaat om uren lang zitten met iemand en soms niet eens praten”. De actrice zegt dat dit geen verwijt is, omdat eenieder wel een eigen leven heeft. Maar het gaat bij haar erom dat er wordt begrepen wat het allemaal betekent om er voor een ander te zijn. Met dit stuk wil de actrice ook meer bekendheid geven aan mantelzorg, wat niet erg bekend is in Suriname.

Muizelaar zegt verder dat het stuk zodanig in elkaar is gezet, dat eenieder zich erin kan herkennen. De attitude van Hilkia op het toneel, de muziek van Sanne Landvreugd en de poëtische vertelling van Dirkje Houtman zorgen hiervoor. Lobman wil het stuk heel graag aan het einde van het jaar weer opvoeren in Suriname, maar weet dat het ingewikkeld kan worden om fondsen daarvoor te vinden. Muizelaar wil wel graag dat het stuk in Nederland wordt opgevoerd. “Er is in Nederland een enorme Surinaamse samenleving en dit stuk moeten zij ook zien”. Daar staat Hilkia helemaal open voor, maar eerst de voorstelling in Suriname. ‘Nakomertje’ is voor personen die 16 jaar of ouder zijn en is te zien op donderdag 27, vrijdag 28 en zaterdag 29 maart in het On Stage theater vanaf 18:30.