Op 31 maart 2021 schreef ik voor een ander medium een ingezonden stuk over ‘marronomics’. Het werd tijd dat de noodzakelijke economische ontwikkeling in het binnenland een duidelijk gezicht kreeg. Letterlijk vroeg en wees ik op de bewustwording en het bewustzijn van en door de marrongemeenschap, die zich heel duidelijk manifesteert in West-Klaaskreek middels agribusiness. Het betrekken van fondsen van mijnbouw corporates die in het district Brokopondo actief zijn, was ook een van mijn aandachtspunten om marronomics daadwerkelijk een kans van slagen te geven.
Gebieds- en economische ontwikkeling – zeker de agribusiness – zijn kapitaalintensief en vragen om sterke partners op diverse gebieden. Naast kapitaal zijn actieve betrokkenheid van het districtscommissariaat én het lokale bedrijfsleven nodig. De eerste stappen hiertoe zijn gezet.
Samen met de Stichting Landbouw Ontwikkeling Klaaskreek en Omgeving (Lokeo) is alles op alles gezet om het Suriname Environmental and Mining Foundation (Semif) te overtuigen van het mede-financier worden van de economische ontwikkeling die Lokeo in West-Klaaskreek heeft uitgestippeld. Het is zover en Semif financiert voor een bedrag van ruim USD 44. 000 miljoen onder andere de aanleg van de 5 km weg, de cacao-proeftuin, het Lokeo-kantoor, het bodemonderzoek en het professioneel in kaart brengen en documenteren van het beschikbare areaal.
Een heuglijk moment dat gememoreerd mag en moet worden, omdat hiermee ‘marronomics’ zichtbaar zal zijn voor 1) de gemeenschap van het district Brokopondo en 2) nationaal Suriname en 3) regionaal (Caricom). Suriname is per 1 juli 2022 Caricom-voorzitter en dit biedt een mooie gelegenheid een podium te creëren voor economische ontwikkeling in het binnenland met regionale uitstraling.
Dat het tot ontwikkeling brengen van een gebied en bevolking een speciaal label verdient, was mij van begin af aan duidelijk. De gemeenschap en haar leiders moeten zichzelf en hun concept verkopen om de aandacht op zich te vestigen en duidelijk te maken dat de door haar in gang gezette economische ontwikkeling onderscheidend is. Marronomics zal met een goede structuur, governance, bevlogen outgrowers en bewustwording van het belang van agrarisch ondernemen een grote rol van betekenis spelen voor de ontwikkeling van het binnenland. Naast agrarisch ondernemen zijn er ook kansen voor bedrijven in de metaalindustrie en onderhoud van machines en ander zwaar materieel. Diversificatie van de (binnenlandse) economie en het denken in economische clusters zijn onderdeel van het marronomic’s gedachtengoed.
Eenmaal dat de marrongemeenschap profijt ervaart van de in gang gezette economische ontwikkeling zal de urbanisatie en daarmee de druk op de trek richting kustvlakte afnemen. Marronomics zal dus ook moeten toegroeien naar huisvesting, recreatie, en onderwijsconcepten die aantrekkelijk zijn om er te wonen, recreëren en een goede opleiding te genieten. Vakopleidingen in diverse sectoren zijn hierbij zeker nodig. Voor ondernemers, maar ook investeerders is het een mooie gelegenheid om invulling te geven aan het zogenoemde corporate social responsibility principe en hiervoor economic value terug te krijgen.
Een waarschuwing is op zijn plaats. Het is nu niet de tijd om met marronomics politiek te gaan bedrijven. Dat zal niet alleen stagnatie in het tempo van ontwikkeling teweegbrengen, maar ook het prille vertrouwen in de nog te ontwikkelen activiteiten doen stagneren. Marronomics zal wel beleidsmatig een plek moeten krijgen in de programma’s van diverse ministeries en parastatale bedrijven die belangrijke infrastructurele werkzaamheden in de portefeuille hebben. Maar beleid is lange termijn en geen korte termijn spel waarbij het om politieke macht en zelfverrijking gaat. De perverse prikkels van politieke macht en spelletjes is het laatste dat ik de gemeenschap en alle partners die hun schouders onder marronomics zetten en nog zullen doen toewens.
Naar de officiële lancering, de toegangspoort en het naambord van het West-Klaaskreekproject aan de Afobakaweg kijk ik uit. Waar ik ook naar uitkijk zijn de verschillende op handen zijnde memorandum of understanding die afgesloten moeten worden met stakeholders die getriggerd zijn door deze ontwikkeling. Het kan mooi worden in Brokopondo en omgeving.………de komende jaren.
Hugo Esseboom
