Dat is snel gegaan. De verloving tussen de NDP, NPS, ABOP, PL, BEP en A20. Veel partijen in een verloving, is het ook nog.
Chan zat zeker, zoals Chan dat de afgelopen jaren vaker deed, nog na te genieten van zijn eigen, enorme prestatie om, met zijn VHP, tegen alle verwachtingen in, 17 zetels bij elkaar te sprokkelen. Waarschijnlijk gebeurde het net toen hij even zijn benen omhoog deed, om bij te komen en alvast na te denken over hoe hij een coalitie zou vormen.
Ja, hè Chan. Dat kan vooral gebeuren, wanneer je te maken hebt met snelle, gladde, paarse mensen. Dus Chan, het heeft geen zin om nu te gaan roepen dat het voorbarig is, die intentieverklaring tussen iedereen, behalve de VHP. In de Surinaamse politiek: if you snooze you loose.
Op het eerste gezicht heeft de bliksemverloving verloving meer iets weg van anti-Chan en VHP, dan van echte liefde en vertrouwen. Maar toch: er is een gezamenlijke reden gevonden, om tenminste de verloving aan te gaan, minder dan 48 uur nadat de eerste contouren van de verkiezingsuitslag duidelijk waren.
En omdat Surinaamse verkiezingen zo betrouwbaar zijn gebleken de afgelopen decennia, konden de partijen ervan uitgaan dat er waarschijnlijk niets meer gaat veranderen. Iedereen wist toen al waar ze aan toe zijn, min of meer
Maar hoe gaat het werken, wanneer de verloving omgezet moet worden in een huwelijk. Gaat het verleden geen rol spelen? Bijvoorbeeld, zowel de PL als de ABOP zijn ooit eens uit een huwelijk gezet door de NDP. Is alles echt vergeten?
In elk geval, de NPS heeft wel een olifantengeheugen. Het ontleent zijn huidige imago voor een goed deel aan het traditionele anti-revo en anti-NDP-geluid. Groot voordeel voor tante Jenny en de NDP, in deze, is dat ze een sterk argument hebben om vooral de NPS hierin gerust te stellen: Bouta is er niet meer.
De NDP verenigde zich rond hem en stootte andere partijen, zoals de NPS, voornamelijk vanwege hem. Nu kan Jenny het “beeren” voor Bouta en zeggen, zonder het publiekelijk uit te spreken: “die foute dingen die de NDP toen had en deed, waren Bouta’s schuld. Hij is er niet meer en daarom gaat alles anders zijn”.
Gregory kan ook hetzelfde argument gebruiken, om eventuele bezwaren van zijn eigen achterban te sussen of weg te nemen. Want alleen al de gedachte van een coalitie, waarin de NPS en de NDP samenwerken, gaat een aantal groene gasten tegen de borst stuiten. Het mist, zo snel na de verloving, zeker nog aan de nodige geloofwaardigheid.
Een toch is dit gedeelte van het werk, om de beoogde coalitie werkelijkheid te laten worden, het makkelijkste deel van de klus. Om het echt te maken, moet er straks consencus bereikt worden bij de harde verdeling van de knippa’s, awarra’s en manja’s, die eigendom zijn van het volk welteverstaan.
Dan wo sji san na wan sani.
De grote winnaar van de 2025 verkiezingen, krijgt bij de onvermijdelijke koehandel – voor het verdelen van de knippa’s, awarra’s en manja’s dus – zo goed als zeker hun eerste en grootste wens: tante Jenny wordt de eerste presidente van Suriname.
Het is wel weinig geruststellend, de mate van naïviteit – noem het maar schrikbarende onvolwassenheid – dat met een vrouw als president alles plotseling beter zal gaan in het land. Niet omdat Jenny het kan, maar omdat ze een vrouw is.
Dat uitgangspunt is net zo discriminatoir en onbehoorlijk, als wanneer iemand zou roepen dat het met een vrouw als president slecht zou gaan. Dat in 2025 zoveel personen in Suriname en in de media dat stukje nuchterheid, bewustzijn en ontwikkeling missen, is op zich al iets om je zorgen over te maken.
En concreet heeft tante Jenny in het verleden nog niet echt iets gezegd of gedaan, om die hype en verwachting te rechtvaardigen. Ze was altijd een marionet, een futumeid. Nooit haar eigen vrouw. Niemand heeft haar nog meegemaakt, als kapitein van MS Suriname. En toch weet bijna eenieder al dat alles beter zal gaan, wanneer zij president is. Massa hysteria en wensdenken, hè.
Maar ja, dat is nu eenmaal de schaduwzijde van een democratie: zelfs potentiële stommiteit, onvolwassenheid en kortzichtigheid kunnen tot “mainstream wijsheid” verheven worden. Het zou nog eens vies kunnen tegenvallen, met Jenny aan het stuur.
Haar eerste grote test komt ongetwijfeld wanneer de NPS en de ABOP hun deel van de knippa’s, awarra’s en manja’s opeisen. Wie van de twee krijgt wat? Beiden hebben zes zetels, dus op papier gelijkwaardig. Wie krijgt wat?
Het ging in 2020, bij de onderhandelingen, voor een kabinet o.l.v. Chan, al behoorlijk onvriendelijk aan toe, tussen de NPS en de ABOP. Ja, toen had Ronnie negen zetels en Gregory vier. Nu hebben ze beiden weliswaar zes, maar zoals we weten kunnen dingen behoorlijk anders leven, tussen Ronnie’s oren.
Er is dus een kans dat de onderhandelingen, voor het voorgenomen huwelijk, bij Ronnie of Gregory springt. Stel nu eens dat of NPS of ABOP uit ontevredenheid wegloopt: dan blijven er 28 zetels over. Tante Jenny zou dan in de VVV gekozen moeten worden.
En dan zijn er nog van die kleine, niet te verwaarlozen, praktische kwesties. Ten eerste onafhankelijkheid van rechtspraak, zoals opgenomen in de intentieverklaring. Maar er zijn wel een hoop mensen van de NDP achter tralies, die worden vervolgd of op de vlucht zijn – zoals Hoefie – vanwege dingen, die ze deden tussen 2010 en 2020, in het vorige NDP-tijdperk.
Reken maar dat die mensen verwachten dat tante Jenny “ervoor zorgt” dat ze weer als vrij man en vrouw kunnen rondlopen. Als zij dat niet doet, zal een deel van haar achterban haar als verrader van het “eigen huis en belangen” kunnen bestempelen.
En dan nog een ander, klein, praktisch ding: hoe gaat de NPS zich gedragen, wanneer ze bij de NDP 25 februari “in ere gaan herstellen” als nationale feestdag? Want dat gaan ze bij de NDP zeker proberen te doen. Gaat Gregory mee naar het Revoplein, of trekken de NPS’ers op die dag naar een vakantieoord buiten Paramaribo?
Neen het wordt niet makkelijk om de bliksnelle verloving van dinsdagavond, om te zetten in een duurzaam huwelijk. Er heeft zich al tenminste een slecht voorteken aangediend: Paul Somohardjo. Hij ging recent met pensioen. Hij deed dat publiekelijk en droeg het “familiebedrijf PL” formeel over aan zoon Bronto.
Maar bij de ondertekening van de intentieverklaring was Paul degene, die de PL vertegenwoordigde en namens de rood-witten handelde. Gewoon weer gelogen en bedrogen, bij wat een fris en nieuw begin voor Suriname zou moeten zijn.
Ja, zodra de knippa’s, awarra’s, manja’s verdeeld en de koeien verhandelt moeten worden, komen de echte karakters en intenties bovendrijven.
Ik hoorde ooit eens in een film – ik weet meer welke – een grote levenswijsheid langskomen: “een vis en een vogel kunnen op elkaar verliefd raken en misschien zelfs trouwen. Maar waar zullen ze hun huis bouwen”?