Veel politici zijn in een hoerastemming, want de landelijke evenredigheid is voor hen een feit. Op 13 oktober 2023, de jaardag van ex-president Desi Bouterse, heeft De Nationale Assemblee met meer dan twee derde meerderheid de wijziging van het Surinaams kiesstelsel goedgekeurd. Echter, deze wijziging is geen nieuwigheid. Vele politici hadden, net als Bouterse, aan het te vervangen stelsel profijt. Ook het vernieuwde systeem zal mede dankzij diverse omstandigheden in Suriname ervoor zorg dragen dat bepaalde politici een grote voorsprong hebben bij de verkiezingsstrijd. De geschiedenis heeft reeds uitgewezen dat een landelijk evenredigheidsstelsel geen optimale bevrediging garandeert, dus in mijn perceptie is het geen geweldige verworvenheid.
Het staat als een paal boven water dat de wijzigingen aan het kiessysteem noodzakelijk zijn, omdat het onrechtvaardig was. In bepaalde districten was het veel makkelijker zetels binnen te halen dan in andere. Nu zal elke zetel even zwaar wegen vanwege de landelijke evenredigheid. Echter, dit zal erin resulteren dat districten met een kleiner bevolkingsaantal weinig of zelfs geen stem zullen hebben in het parlement. Het stelsel is gewijzigd met als uitgangspunt het principe van one man one vote, dat eigenlijk bij de kiezer slechts voor een klein deel een bevredigend gevoel zal geven.
Degene die het meest hiervan zullen profiteren zijn de politici die bij de komende parlementsverkiezingen het meest zullen scoren in de districten met de meeste kiezers. De politici uit de verre districten die geen bekendheid genieten in de meest ontwikkelde en grootste districten zullen minder profiteren, omdat zij logischerwijs minder stemmen binnen zullen behalen. Verder zal het wijzigen van de waarborgsom voor deelname van politieke partijen mogelijk ook stremmend werken voor opkomende politici of partijen, als zij dit bedrag ter hoogte van SRD 750.000,- niet kunnen ophoesten.
Het overgrootste deel van de huidige volksvertegenwoordigers is voorstander van het gewijzigd stelsel en zoals het intussen bij ons zal moeten doordringen, kiest geen enkele politici voor iets wat in het nadeel van diens partij zal uitwerken. De partijen die zitting willen nemen in DNA zullen hun creativiteit moeten tonen om de kiezers voornamelijk in de dichtstbevolkte districten over te halen. Naar mijn gevoel ligt de focus van de meeste politici daarop en niet op het landelijk evenredig bevredigen van de behoeftes van de samenleving. Voor het laatste lijken er nergens veiligheidskleppen ingesteld te zijn om gekozen politici te verplichten zich te committeren aan het bewerkstelligen van landelijke evenredigheid, wanneer het gaat om het tot stand brengen van ontwikkeling.
Het parlement eist via het nieuwe kiesstelsel dat partijen een waarborgsom betalen. Wordt hiermee het democratisch gehalte van de verkiezingen niet aangetast, door te eisen dat alleen kapitaalkrachtige partijen kunnen meedoen? Geld is dus belangrijker dan het eisen van partijen dat zij planmatig en cijfermatig presenteren hoe zij een bijdrage zullen leveren aan de ontwikkeling van het land of als zij dat überhaupt in staat zullen zijn. Tja …, als een DNA-coalitielid zelfs in een radioprogramma te kennen geeft dat onder de huidige regering haar eigen 6 miljoen markt renovatieproject en andere overheid gerelateerde renovatieprojecten zonder enige aanbestedingsprocedure zijn uitgevoerd, dan weten we hoe laat het in Paramaribo is. Het riekt ontzettend naar corruptie. Alles wat de klok slaat is eigen belang of friends and family, en controle is zoek.
