“We zullen niet schromen om de nodige zichtbare acties te ondernemen om onze rechtvaardige eisen kracht bij te zetten teneinde onze rechtszekerheid en rechtsbescherming effectief gegarandeerd te krijgen.”
Dat staat in de slotverklaring van de krutu van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS), Vereniging van Saamaka Gezagsdragers (VSG) en KAMPOS (KAMPOS Samenwerkingsverband van Tribale Volken in Suriname). Zij hebben afgelopen vrijdag in Powakka gesproken over de huidige situatie met betrekking tot de erkenning van de collectieve rechten, in het bijzonder de grondenrechten, van de Inheemse volken en Tribale volken.
“We zullen hiertoe ook de nodige internationale acties ondernemen, inclusief middels betrokkenheid van het Inter-Amerikaans mensenrechtensysteem”, staat verder in de verklaring, die ondertekend is door VIDS-voorzitter Muriël Fernandes en de hoofdkapiteins Sintanie Lesina en Simon Doea. De verklaring is vandaag verstuurd naar De Nationale Assemblée en president Chandrikapersad Santokhi.
De vertegenwoordigers van VIDS, VSG en Kampos hebben zich ook gebogen over de huidige situatie met betrekking tot de behandeling van de conceptwet “Collectieve Rechten van Inheemse Volken en Tribale Volken”, waarbij ze keer op keer vertraging zien van het behandelen van de conceptwet. Ze hebben hun ernstige bezorgdheid geuit over het feit dat de Nationale Assemblée (DNA) wijzigingen heeft aangebracht in het wetsontwerp zoals ingediend door de president in juni 2021, waarvan een aantal onacceptabel is. Daarbij is de eerdere reactie van VIDS in herinnering gebracht, namelijk dat er geen verdere afbreuk aan de inhoud van het wetsontwerp zoals ingediend in juni 2021 gedaan mag worden. Ook moet de wet op het hoogste niveau van mensenrechtenstandaarden op het gebied van Inheemse volken en Tribale volken zijn. “Suriname kan en mag daar niet van afwijken.”
Tijdens desbetreffende vergadering zijn de traditionele afspraken over de gezamenlijke grondenrechtenstrijd herbevestigd. Deze houdt in dat VIDS, VSG en KAMPOS zullen werken aan het op zeer korte termijn formuleren, conform de traditionele besluitvormingsmechanismen, van een formeel standpunt over het geamendeerd of gewijzigde wetsontwerp zoals nu in behandeling in DNA. Ook wensen de vertegenwoordigers van het Traditioneel Gezag geen verdere vertraging of nieuwe commissies in de behandeling van de conceptwet Collectieve Rechten. “We zullen ons onvermoeibaar blijven inzetten voor de erkenning en bescherming van onze collectieve rechten, inclusief de bewustwording hierover bij regering, DNA en de gehele Surinaamse samenleving. Ook zal er proactief gewerkt worden aan het nauwer betrekken van Inheemse en Tribale jongeren in de strijd voor erkenning van onze collectieve rechten.”
De krutu van de gezagsdragers vindt de conceptwet die bekend staat als wet ‘Grondconversie’ zorgwekkend. “Deze conceptwet dient niet verder te worden behandeld of goedgekeurd alvorens de collectieve rechten in het bijzonder grondenrechten, van de Inheemse volken en Tribale volken wettelijk zijn erkend en beschermd”, aldus de slotverklaring.