De emoties liepen vrijdag 19 januari heel hoog op bij de verschillende tribale en Inheemse groepen die aanwezig waren bij de Krutu van Aggaffubu in Stibula. Ruud Souverein, directeur van Terra Invest, vertegenwoordiger van de Mennonieten in Suriname, was ook aanwezig tijdens de Krutu.
“Wij zijn blij dat we Souverein bereid hebben gevonden om onze klaarheid te geven in zaken. Wij willen ook weten wat de Mennonieten precies willen en of ze werkelijk grond hebben gekregen of niet”, houdt Simon voor. Toen Souverein de microfoon overnam om wat zaken uit te leggen via een tolk die moest vertalen voor de aanwezigen, leek het goed te ontvlammen toen hij sprak over het overleg dat hij heeft gehad met de Granman van de Kwinti’s. “Met wie heeft u gesproken? Hoe bent u bij de granman beland? Hoeveel gesprekken heeft u gehad?”, zijn de vragen die werden opgeworpen.
“Wij willen de mennonieten niet hier!”
“Wij willen u niet hier hebben. Als onze grondenrechten nog niet zijn geregeld moet u niet bij ons komen om land te zoeken”, gaf een vertegenwoordiger van de Inheemse Granman aan. De directeur van Terra Invest probeerde duidelijk te maken dat de Mennonieten niet zonder toestemming en overleg met het traditioneel gezag grond willen kopen. “Het moet in overleg. Zij geven aan dat zij ook niet snappen waarom het grondenrechten vraagstuk nog niet is opgelost”, verduidelijkt Souverein. Kort nadat het duidelijk was dat Souverein geen uitleg meer zou kunnen geven, is hij na ruim 2 uur vertrokken.
“Het was een zeer onprettige bijeenkomst in een zeer dreigende sfeer voor mij, er is gediscrimineerd en ik ben gekleineerd, en er was blijkbaar geen waardering voor het feit dat ik dialoog ben komen zoeken. Ik heb niet de kans gehad om zaken goed uit te leggen, waarom nodig je dan iemand uit, terwijl je als organisatie had kunnen inschatten hoe het zou verlopen. Het lijkt erop dat men geen verduidelijking wilde, maar vooral hun gram bij de regering wilde halen”, geeft Souverein aan in een reactie aan Key News.
Simon begrijpt de sentimenten van Souverein, echter geeft zij aan dat de mensen dusdanig waren verhit. “U moet begrijpen dat de mensen hun grondenrechten niet in orde zijn en om te horen dat derden wel land toegewezen krijgen of zelfs aanvragen in hun woon- en leefgebied, gaat de mensen verhit maken”, zegt Simon. Ze vindt het jammer dat zaken zo uit de hand zijn gelopen. Ondanks er getracht werd door de organisatie om de mensen tot bedaren te brengen. Er werd ook herhaaldelijk door de mc aangegeven om respectvol te blijven naar Souverein, aangezien hij als gast aanwezig was tijdens de krutu.
Gesprek met de granman van de Kwinti’s
Wat vooral kwaad bloed bij de mensen heeft gezet is dat, zonder medeweten van hen, er gesprekken zijn geweest met de granman van de Kwinti’s. “Het gesprek met de granman is tot stand gekomen via een eerste gesprek tussen de secretaris van de granman en Stanley Oosthuizen van Terra Invest over het project met de Mennonieten. Daarna heeft Stanley Oosthuizen contact gelegd met Robby Bron van Witagron en naar aanleiding van dat gesprek heeft de ontmoeting plaatsgevonden.” Volgens Simon waren de Kwinti’s niet blij dat er een gesprek is geweest, vooral nadat Souverein in de media had aangegeven dat “de gesprekken met de granman van de Kwinti’s positief waren” werd gezegd dit heeft doen laten lijken alsof er al een akkoord is gegeven.
In de opheldering van Souverein geeft hij dat de granman heeft aangegeven dat de granman inderdaad positief was naar wat er was besproken met Terra Invest en de Mennonieten, maar dat de granman heeft benadrukt dat hij moest terugkoppelen met zijn achterban. Souverein benadrukt dat zij nooit de indruk hebben willen wekken dat er een akkoord zou zijn, want dat was er ook niet. “Intussen hebben wij vernomen dat er inderdaad gesprekken zijn geweest, maar volgens de Kwinti gemeenschap waren zij niet eens dat er überhaupt gesprekken zijn geweest. Echter was de granman van mening dat aanhoren geen kwaad kan”, merkt Simon op.
Interview Barbero fake
Souverein ontkent ook dat er januari 2022 140.000 hectare of meer aangevraagd is via tal van stichtingen door Terra Invest voor Mennonieten. Alhoewel dit werd bevestigd in een interview door zijn zakenpartner in Bolivia, Adrian Barbero. Souverein bevestigt dat Barbero zijn zakenpartner is, echter zou Barbero nooit een interview hebben afgestaan dat het bedrijf alleen in een kwaad daglicht zou brengen. “Alleen daaraan zou je al kunnen zien dat het een fake interview is. Barbero heeft al langer dan 4 maanden niet met de pers gesproken”, zegt Souverein duidelijk. “Wij hebben nog geen een stuk grond kunnen verkrijgen of kopen. De gronden die zijn aangevraagd voor landbouw behoren aan een stichting die niet bekend is bij ons. De Mennonieten willen helemaal geen 140.000 hectare of meer en in onze plannen gaan wij uit van circa 60.000 hectare, in principe op bestaande landbouwgrond. Wij komen niet in aanmerking voor het land en hebben het ook niet aangevraagd.”
Stichtingen onbekend
De stichtingen die sinds januari 2022 zijn opgericht op naam van Vinodjkumar Sowdager, zoals aangegeven op de verschillende KKF-formulieren, zijn voor de Mennonieten en Terra Invest totaal onbekend. Hij geeft aan dat de Mennonieten pas in oktober 2022 toestemming hebben gekregen om naar Suriname te komen. “Toen pas zijn we actief op zoek gegaan naar land.” Echter zijn uitleg kwam aan dovemansoren. “U gaat via de stichting de gronden opkopen!” is een van de beschuldigingen die aan Souverein wordt geslingerd.
“Dit klopt ook niet, we hebben niet eens contact met de mensen van de stichting en hadden voor deze week de naam Sowdager nog nooit gehoord en we hebben noch contact met de minister van LVV. We zijn ook niet ‘on speaking terms’ met hem en hij heeft blijkbaar andere plannen met zijn aanvraag van 560.000 hectare. In dit geval lijken zomaar wat lijnen op een kaart te zijn gezet zonder zorgvuldig onderzoek en overleg met betrokkenen. Dat is niet onze stijl en veel van het betrokken land is ook helemaal niet geschikt voor landbouw en er liggen tal van gemeenschappen in het stuk land waar blijkbaar geheel geen rekening mee is gehouden”, benadrukt Souverein.
“Ondertussen focussen wij ons ook in het geheel niet meer op land in de omgeving van Witagron. Het is ons al een tijdje duidelijk geworden via de pers dat we niet welkom zijn in die omgeving en om deze reden hebben we onze bakens verzet en zijn wij nu bezig met het kopen van een stuk land dat reeds sinds begin jaren 2000 een landbouwbestemming heeft en niet in het gebied van de Kwinti’s ligt en ook niet in het gebied van een der andere stammen”, besluit Souverein.
Geen grondenrechten, geen toewijzingen
Simon, die voorzitter is van de stichting en trekker van de krutu deelde mee aan de participanten dat zij met toestemming en ondersteuning van de verschillende Granmans en hun kabinetten de krutu heeft georganiseerd. “We willen weten wat er eigenlijk aan de hand is”, zegt Simon. Of er werkelijk duidelijkheid is gegeven zegt Simon dat er nog vragen zijn, wat voor haar wel duidelijk is, is dat de tribale en inheemsen verhaal moeten halen bij de regering. “Souverein en de Mennonieten die zoeken naar grond om te kopen, maar hoe kunnen ze grond kopen bij ons die niet eens van ons is, ondanks wij daar recht op hebben. Het grondenrechten vraagstuk moet voor ons opgelost worden. Zolang dat niet aan de orde is, hoeft de regering niemand grond toe te wijzen en/of te verkopen”, aldus Simon.