De Rekenkamer van Suriname luidt opnieuw de noodklok over het gebrekkige financieel beheer bij de overheid. Uit het verslag over 2023 blijkt dat structurele tekortkomingen blijven bestaan, ondanks eerdere aanbevelingen en internationale samenwerking, schrijft de Verenging van Surinaamse bedrijven (VSB) in haar nieuwsbrief.
In haar verslag over het dienstjaar 2023 wijst de Rekenkamer op aanhoudende tekortkomingen in de financiële verantwoording van ministeries en overheidsinstellingen. De controle op de ontvangsten en uitgaven van de staat – een grondwettelijke verplichting – blijft ernstig belemmerd door capaciteitsproblemen, onvoldoende middelen en gebrekkige interne controlemechanismen.
Hoewel de Rekenkamer vorig jaar stappen zette richting meer doelmatigheid, onder meer via samenwerking met de Algemene Rekenkamer Nederland (ARN), constateert zij dat veel instellingen hun administraties niet op orde hebben. Zo bleek uit de controle van de Begrotingsrekening 2021 dat onrechtmatigheden en onvolledige documentatie aan de orde van de dag zijn.
Tekortschietende wet- en regelgeving
Het rapport signaleert dat de naleving van de Comptabiliteitswet 2019 in veel gevallen te wensen overlaat. Cruciale beheerssystemen om overheidsuitgaven te monitoren, ontbreken bij tal van instanties. Daardoor ontstaan risico’s op inefficiënt gebruik van middelen en mogelijk misbruik. Ook het opvolgen van eerdere aanbevelingen verloopt stroef, wat de effectiviteit van het toezicht ernstig ondermijnt.
Daarnaast wordt de voortgang in de digitalisering van de financiële administratie als traag bestempeld. Beperkte structurele financiering en technische achterstanden maken dat de gewenste transparantie vooralsnog uitblijft.
Bedrijfsleven bezorgd over investeringsklimaat
De Vereniging Surinaams Bedrijfsleven (VSB) spreekt haar zorg uit over de impact van deze tekortkomingen op het ondernemersklimaat. Onduidelijkheid over overheidsuitgaven, het ontbreken van voorspelbare procedures en de beperkte toegang tot overheidsprojecten zetten een rem op ondernemerschap en innovatie.
De VSB dringt aan op meer transparantie en beter beleid. Volgens de vereniging is een betrouwbare en controleerbare overheid essentieel voor het aantrekken van investeringen en het stimuleren van economische groei.
Hervormingen dringend nodig
De Rekenkamer benadrukt in haar verslag dat versterking van haar eigen positie cruciaal is. Voldoende financiële en personele middelen zijn volgens het instituut noodzakelijk om haar taken effectief te kunnen uitvoeren. Ook pleit de Rekenkamer voor de invoering van sanctiemogelijkheden bij het niet opvolgen van aanbevelingen.
Internationale samenwerking, onder meer met de ARN en de Inter American Development Bank (IDB), speelt een rol in het professionaliseren van de organisatie. Daarnaast wordt gepleit voor de invoering van digitale platforms waarmee begrotingsinformatie en aanbestedingen in realtime kunnen worden gevolgd.
Oproep tot gezamenlijke actie
Deskundigen roepen op tot structurele hervormingen in het financieel beheer van de overheid. Daarbij worden drie prioriteiten genoemd:
– Versterking van de Rekenkamer, inclusief uitbreiding van haar bevoegdheden en middelen;
– Digitale transparantie, via systemen die realtime-inzicht geven in uitgaven en verplichtingen;
– Publiek-private samenwerking, om het vertrouwen tussen overheid en bedrijfsleven te herstellen.
Het verslag van de Rekenkamer onderstreept volgens waarnemers de noodzaak van goed bestuur als fundament voor duurzame ontwikkeling. Zonder geloofwaardige controle en verantwoording blijven publieke middelen kwetsbaar, en stagneert de ontwikkeling van een gezonde economische basis voor Suriname.
