Situatie watervervuiling wordt onderschat, kan fataal aflopen

De wetenschapper benadrukt dat de situatie die nu heerst nog wordt onderschat terwijl er sprake is van een bijzonder groot probleem. Hij spreekt al van een ramp in het Brokopondo gebied aan de hand van wat hij tot nu toe heeft geconstateerd. Intussen heeft de regering tijdens de regering persconferentie van donderdag 25 mei aangegeven dat de stoffen zijn verwijderd.

Stutgard geeft verder aan dat de samenleving moet gaan snappen dat het vervuild water vanuit Brokopondo stroomt naar Paramaribo. De aanpak van het geheel is volgens hem niet vlot genoeg vanwege de vele gevaren die de negatieve aspecten met zich meebrengen. Het kan variëren van vergiftiging met cyanide tot andere chemicaliën. De wetenschapper zegt dat het gevaar bestaat en heel groot is, omdat nu niet precies bekend is wat er allemaal speelt. De vervuiling met cyanide zoals er gesteld wordt kan leiden tot een situatie waarbij eenieder op een of ander manier geconfronteerd zal raken met de gevolgen van het water en grondvervuiling.

Voorbeeld

De wetenschapper schetst de ernst van de situatie middels een voorbeeld van verwerking van cyanide bevattende gewassen. Als voorbeeld haalt hij ‘bittere cassave’ aan. “Dit gewas bevat een hoog gehalte aan cyanide wat heel erg schadelijk is voor mens en dier.” Het moet eerst op de juiste wijze verwerkt worden, om toch geconsumeerd te kunnen worden. Het feit dat de plant cyanide bevat is, volgens de wetenschapper, een duidelijk voorbeeld dat er een groot gevaar aanwezig is. Zo zou dat ook moeten bij de situatie in Brokopondo.
Cyanide is volgens Stutgard een bijzonder gevaarlijke stof waarmee er rekening gehouden moet worden.

Ook de aanwezigheid van calcium oxide dat onderschept is nabij het meer moet volgens de levensmiddelentechnoloog een duidelijk teken zijn dat er meer ongezonde zaken spelen in het gebied. De wetenschapper legt uit dat er mogelijk evenveel cyanide als calcium oxide in het gebied kan liggen. Waarvoor het gebruikt wordt zal ook niet vreemd moeten zijn, legt hij uit. De stof wordt in de goudwinning samen met cyanide gebruikt voor een bepaald effect. Het gaat erom dat de calcium oxide het water neutraal houdt voor het ander stof om een zodanig effect te kunnen krijgen dat er maximale goudvondsten teweeg wordt gebracht.

Voorlopig niet eten

De levensmiddelentechnoloog zegt dat hij zelf geen vis uit het gebied zou eten. Dit vooral niet in deze fase waarbij er nog zoveel onduidelijkheden bestaan over het vraagstuk. Hij geeft aan dat het goed is dat er onderzoek wordt gedaan en de onduidelijkheden uit de wereld worden geholpen.

Geen data

Hydrogeoloog Oclaya Verwey is recentelijk ook naar het gebied geweest en heeft met enkele lokale bewoners gesproken. Wat nu een feit is, is dat deskundigen niet beschikken over data uit onderzoek om te kunnen vaststellen als het water in het Afobaka stuwmeer zodanig gecontamineerd is dat het onveilig is voor consumptie. De grote bezorgdheid bij de bewoners van Brownsweg die hun drinkwater via een installatie van de Surinaamse Waterleiding Maatschappij (SWM) krijgen, bestaat nog altijd. De mensen zeggen dat het water vanuit het stuwmeer gecontamineerd zou zijn.

De zorgen begonnen nadat bekend werd dat een boot met gevaarlijke stoffen, mogelijk cyanide, in het meer zou zijn gezonken. Uit eigen overweging om zichzelf te beschermen hebben bewoners afgelopen zondag tijdens een Krutu besloten de toevoer van drinkwater via SWM zelf direct stop te zetten. Via de beschikbare beelden zegt Verwey niet te kunnen aangeven hoe veilig het drinkwater is, omdat zij niet over gegevens beschikt om een conclusie te kunnen trekken. “Er is wel een concern over de veiligheid van het drinkwater.”

Plan B

De hydroloog benadrukt dat oppervlaktewater zoals vanuit het stuwmeer, vanwege blootstelling, altijd een bron van contaminatie is. Ze zegt wel te snappen dat de mensen van het gebied zekerheid willen en garantie zoeken dat het water veilig genoeg is om te kunnen gebruiken. “Dat is gebruikelijk.” ze stelt dat er nu gezorgd moet worden voor een plan B. Ondernemers in het gebied maken zich zorgen. Verwey sprak een ondernemer met een eethuis die andere voorzieningen heeft moeten treffen om te kunnen verkopen. De hydrogeoloog spreekt met klem tegen dat er zorgen zijn over het drinkwater in Paramaribo.
Deskundigen bundelen

Om tot de juiste conclusies te komen moet de juiste informatie beschikbaar zijn over de aanwezige contaminatie. De wetenschapper vindt het jammer dat we in Suriname nog niet werken met open source data, waardoor een samenbundeling van deskundigen zich over problemen kunnen buigen. Deskundigen schetsen een beeld van de situatie, maar vanuit de verschillende belanghebbende overheidsorganisaties is er niet echt duidelijkheid verschaft over de situatie.

Terwijl het ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu bevestigt dat er cyanide gevonden is in samples van het meer, zegt minister David Abiamofo ondersteund door een rapport van een gerenommeerd bedrijf dat het stof niet gevonden is. Wel is duidelijk dat de verschillende organisaties op verschillende plekken samples hebben genomen.