De Amerikaanse president Donald Trump heeft de Verenigde Staten opnieuw teruggetrokken uit het Klimaatakkoord van Parijs. Tijdens een toespraak in de Capital One Arena ondertekende hij de benodigde decreten om deze stap te bekrachtigen.
Het besluit wordt gezien als een symbolische poging om het klimaatbeleid van zijn voorganger Joe Biden terug te draaien. Deze stap van Trump komt niet onverwacht. Tijdens zijn eerste ambtstermijn, in 2017, trok hij de VS ook al terug uit het klimaatakkoord dat in 2015 werd gesloten. Ook in zijn recente verkiezingscampagne liet hij weinig twijfel over zijn standpunt. Hij noemde het akkoord “het meest oneerlijke document ooit” en benadrukte dat het weinig voordelen biedt voor de Verenigde Staten.
Trump vindt steun binnen zijn eigen kabinet. Zo ontkent zijn beoogde minister van Energie, Chris Wright, het bestaan van een klimaatcrisis. Ook Doug Burgum, voorgedragen als minister van Binnenlandse Zaken, pleit voor een verdere verhoging van de recordhoge Amerikaanse olieproductie, in lijn met Trumps ‘drill baby drill’-beleid.
Weerstand uit onverwachte hoek
Opmerkelijk genoeg kreeg Trump tegenstand vanuit de olie-industrie. Shell en Exxon Mobil, twee van de grootste oliebedrijven ter wereld, riepen hem op om binnen het Klimaatakkoord te blijven. Zij benadrukten het belang van stabiel beleid en voorspelbare regelgeving. Shell stelde dat consistent beleid noodzakelijk is om investeringen en innovaties in de energiesector mogelijk te maken.
Deskundigen waarschuwen dat het vertrek van de VS gevolgen kan hebben voor de internationale strijd tegen klimaatverandering. Als een van de grootste uitstoters en rijkste landen ter wereld is de rol van de VS cruciaal. Hoogleraar klimaatverandering Heleen de Coninck benadrukt dat solidariteit de basis vormt van het Parijsakkoord. “Het vertrek van de VS kan de bereidheid van andere landen om hun doelen na te streven ondermijnen”, aldus De Coninck.
Toch hoeft dit niet te betekenen dat het akkoord zal mislukken. In 2017 wisten andere landen de gemaakte afspraken te handhaven, ondanks de terugtrekking van de VS. Bovendien keerde Trumps opvolger Joe Biden in 2021 terug naar het akkoord en introduceerde hij ambitieuze klimaatdoelen. Ditmaal kan Trump sneller handelen dan in 2017, toen hij drie jaar moest wachten voordat de VS officieel uit het akkoord konden stappen. Nu kan hij het proces binnen een jaar afronden en zal zijn regering naar verwachting het klimaatakkoord volledig negeren. Bidens doelstelling om in 2035 de uitstoot van broeikasgassen met 61 tot 66 procent te verminderen ten opzichte van 2005, zal door Trump waarschijnlijk worden verworpen.
De vraag blijft hoe andere landen reageren op het ontbreken van Amerikaanse ambitie. Vooral na de teleurstellende klimaattop in Azerbeidzjan kan het vertrek van de VS landen ontmoedigen om hun klimaatdoelen te verhogen. Hiermee lijkt de internationale strijd tegen klimaatverandering wederom onder druk te staan.