Alle consternatie rond de excuses voor het slavernijverleden gaat vooral om het proces en de datum. Dit komt ons niet bekend voor, hebben wij eerder meegemaakt. Het proces om te komen tot het besluit voor een datum voor de onafhankelijkheid van Suriname was ook zo knullig. Wat valt ons op rond de 2 memorabele gebeurtenissen: onafhankelijkheid en excuses slavernijverleden.
Onafhankelijkheid
Suriname is onafhankelijk geworden omdat 2 belangen elkaar snel konden vinden. In Suriname was Arrons ego helaas groter dan zijn verstand en liefde voor het land, hij wilde graag laten zien dat hij het voor elkaar had gekregen, hij wilde de geschiedenis in gaan. In Nederland waren de linkse PVDA’ers Den Uijl en Pronk die maar al te graag in hun regeerperiode hun imago wilden oppoetsen, zij wilden te boek staan als progressieven die vlekkeloos aan dekolonisatie hebben gedaan.
De belangen van het land en volk werden zo ondergeschikt gemaakt aan ego en politieke scoringsdriften. Het volk was niet a priori tegen de onafhankelijkheid, maar het proces mocht zorgvuldiger en daar moest men de tijd voor nemen en dan maar desnoods later dan 25 november 1975, immers als je zo lang onderdeel van het Koninkrijk bent geweest dan komt het niet op een paar jaren aan. Zou je denken he, dat denken lukt alleen als je nuchter bent.
Excuses Slavernijverleden
Als je zo lang, bijna 160 jaar, over hebt gedaan om maar überhaupt te snappen hoe erg het was en ook nog in zien dat het een foute en verrotte bezigheid was dan is het vreemd dat men nu ineens zo’n een stinkende haast heeft om per se op 19 december 2022 excuses aan te bieden en niet tot bijvoorbeeld 1 juli 2023 kan wachten.
Het proces om te komen tot een datum (van 19 december) en de datum zelf leiden tot veel commotie bij Surinamers. Opvallend genoeg niet bij de Surinaamse regering. Dit is net als toen met Arron, die was content. Nu lijkt Santokhi ook content. Hoe komt het dat mattie Mark met mattie Chan dit proces niet heeft kunnen managen? Nog paar maanden geleden was het Mark voor en achter en Chan voor en achter. Nederland was al lang mee bezig met de excuses. Mark wist het toen hij in Suriname was om zijn mattie Chan een steuntje in de rug te geven, heeft hij het toen als mattie niet met lekkere Heineken aan zijn mattie dat verteld? Wat voor matties zijn het dan? Of kan het zo zijn dat Santokhi het allang wist en sterker nog aan zijn mattie Mark nog gevraagd heeft om voor 31 december de excuses aan te bieden zodat Santokhi als voorzitter van Caricom kan laten zien dat hij het in Suriname voor elkaar heeft gekregen? In ruil zou mattie Chan aan mattie Mark meer inzicht hebben gegeven van de mogelijke claims die op komst zijn vanuit Caricom.
Mark is niet zo van geld uitdelen dus hij trekt graag een sprint als hij paar honderd miljoen in zijn zak kan houden. Zie hier hoe 2 mogelijke belangen bij elkaar komen. Voeg hierboven op een aanvullend belang van de sociaaldemocraten D66 die last hebben van hun “moraalridder” gedrag en zij willen graag in deze periode laten zien dat de excuses zijn gekomen dankzij hun deelname aan de regering. Dit is vergelijkbaar met de last die de socialisten van de PVDA toen in de 70-er jaren hadden. Alles wijst erop dat de excuses een “D66-show” geworden is. De voorzitter van de parlementaire commissie die in de zomer een reis naar de West maakte is een D66-er. Minister Weerwind is een D66-er. Van Huffelen van Koninkrijksrelaties is een D66-er. En wie gaat nu plots naar Suriname om de plooien glad te strijken: Kaag, ook een D66-er en niet Hoekstra van Buitenlandse Zaken die ook Vicepremier is, weliswaar 2e Vicepremier maar toch.
De belangen kwamen in dit geval zelfs in een driehoek samen: Santokhi in Suriname in zijn rest dagen als Voorzitter Caricom blij, Rutte blij omdat die mogelijk op deze manier meer geld binnen kan houden en D66 blij omdat zij hun partij imago kan oppoetsen en een last van zich kan afschudden.
Zie hier de verblindheid voor een zorgvuldig proces om te komen tot een datum. 19 december komt hun alle 3 goed uit. Maar niet het volk van Suriname.
Met Arron als vriend had je geen “vijanden” nodig, met Santokhi als “vriend” lijk je ook geen “vijanden” nodig te hebben. De slaven werden toen verkocht door hun eigen mensen. De belangen van Suriname en het volk lijken al jaren door hun eigen mensen te worden verkocht.
Op 1 december is een memo vanuit NL-regering naar het Surinaamse ministerie van Buitenlandse Zaken gegaan. Daarin stond het voornemen tot excuses. Waarom kijkt de Surinaamse regering alsof ze water ziet branden en nu pas partijen bij elkaar roept. Chan had zijn mattie Mark toen meteen moeten vertellen dat het te overhaast is toch? Daar zijn ze toch matties voor? Zie hier de verdenking dat Santokhi het al lang wist en het hem kennelijk goed uitkomt.
Druk maken om excuses aanbieden over het verdorven gedrag van 160 jaar geleden, maar hier en nu is men met mutatis mutandis bezig, als meester bepalen voor de ander en “redi musu’s” die de belangen van eigen volk verkwanselen. In het Engels zegt men in een verbolgen gemoed “same shit, just another year”.
Hikmat Mahawat Khan