Ex-president van de Filipijnen, Rodrigo Duterte, is gearresteerd op basis van een internationaal arrestatiebevel van het Internationaal Strafhof (ICC) wegens vermeende misdaden tegen de menselijkheid.
Duterte werd dinsdag in Manila in hechtenis genomen nadat Interpol het arrestatiebevel had uitgevoerd bij zijn terugkeer uit Hongkong, zo liet het presidentieel paleis weten in een verklaring. De 79-jarige oud-president wordt door het ICC onderzocht vanwege beschuldigingen dat zijn regering verantwoordelijk was voor de buitengerechtelijke executie van ongeveer 4.000 mensen tijdens de gewelddadige anti-drugsoperaties in het land.
Mensenrechtenorganisaties stellen dat het werkelijke dodental aanzienlijk hoger ligt dan officieel gerapporteerd. De slachtoffers waren grotendeels arme Filipino’s uit stedelijke gebieden.
Volgens een verklaring van het kantoor van president Ferdinand Marcos werd Duterte op het vliegveld gearresteerd door de Filipijnse nationale politie. “De voormalige president en zijn entourage verkeren in goede gezondheid en zijn onderzocht door overheidsartsen,” aldus de verklaring. “De politieagenten die het arrestatiebevel uitvoerden, droegen bodycams om de arrestatie vast te leggen.”
De arrestatie veroorzaakte grote commotie op de luchthaven Ninoy Aquino in Manila, waar aanhangers en advocaten van Duterte fel protesteerden. Senator Bong Go, een politieke bondgenoot van Duterte, bekritiseerde de gang van zaken en verklaarde dat de oud-president het recht had op juridische bijstand. “Dit is een schending van zijn grondwettelijke rechten,” zei hij.
Duterte’s juridisch adviseur, Salvador Panelo, trok de geldigheid van het arrestatiebevel in twijfel en beweerde dat het ICC geen jurisdictie had in de Filipijnen. De Filipijnse regering trok zich in 2019 terug uit het Statuut van Rome, het verdrag dat het ICC oprichtte, een stap die door critici werd gezien als een poging van Duterte om gerechtelijke vervolging te ontlopen.
De internationale rechtbank verklaarde echter dat zij bevoegd blijft om zaken te behandelen die plaatsvonden vóór de terugtrekking van de Filipijnen. In 2023 verwierp het ICC een verzoek van Duterte om het onderzoek te stoppen, waarmee de weg werd vrijgemaakt voor zijn vervolging.
Duterte kwam in 2016 aan de macht met een harde belofte om de drugscriminaliteit in zijn land uit te roeien. Zijn beleid werd destijds breed gesteund door de bevolking, ondanks de meldingen van buitengerechtelijke executies en schendingen van mensenrechten. De Filipijnse politie werd ervan beschuldigd zwakke inlichtingen te gebruiken en moorden in de doofpot te stoppen.
President Marcos heeft sindsdien geweigerd de Filipijnen opnieuw aan te sluiten bij het ICC, maar gaf aan dat zijn regering zou meewerken als het hof via Interpol een zogenoemde ‘Red Notice’ uitvaardigde om Duterte in hechtenis te nemen.
Het ICC treedt op wanneer nationale rechtsstelsels niet in staat of niet bereid zijn om ernstige misdaden, zoals genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid, te vervolgen.
Bron: Independent