De consumptie van wilde dieren als voedingsbron is een eeuwenoude traditie van inheemse en tribale volken. Verschillende groepen uit diverse dorpen in het achterland voorzien hun leden van vlees door jacht op wilde dieren en vis, maar dit alles loopt nu gevaar.
Steven Petrusi, voorzitter van de Vereniging van Saamaka Gemeenschappen (VSG), constateert dat er een enorme dreiging heerst ten aanzien van het voorkomen van wilde dieren in de verschillende gebieden in het binnenland. De eeuwenoude traditie van wild vlees en vis als voedingsbron dreigt verhinderd te worden door recente ontwikkelingen, zoals houtkap, goudwinning en extreme droogte door weinig regenval en andere veranderingen in het natuurlandschap, gerelateerd aan klimaatverandering.
Petrusi zegt dat in het dorp waar hij zelf woont, Nieuw Aurora, er rare verschijnselen te merken zijn wat betreft het voorkomen van wilde dieren. De dieren trekken in plaats van verder in het bos dichter bij de dorpen. “Ze komen naar onze kostgrondjes. Ze eten de gewassen van mensen als niemand thuis is. Wij krijgen veel klachten.” De voorzitter stelt dat de dieren de dorpen intrekken vanwege grootschalige houtkap. De gebieden waar de dieren hun nesten hebben gebouwd worden vernietigd en zijn soms niet meer toegankelijk of ontregeld. Veel van de bomen die worden omgehakt, bieden fruit, bladeren en boomdeeltjes die de dieren eten. “Daarom komen de dieren naar de kostgrondjes om naar voedsel te zoeken.” De kapitein geeft aan dat de dieren sommige aanplanten helemaal vernietigen of opeten.
Klimaatverandering
Door de extreme droogte in het achterland, de afgelopen maanden, zijn de dieren ook noodgedwongen om steeds naar gebieden te trekken waar zij water en voedsel kunnen vinden. Minister Gracia Emanuel van Regionale Ontwikkeling en Sport gaf eerder in november aan dat er voedsel en water naar de gebieden zal worden gestuurd voor de mensen in het gebied. Ze stelde dat er aan de andere kant heel weinig te doen is aan de natuurverschijnselen.
Petrusi geeft aan dat de droogte ervoor zorgt dat de visvangst en jacht als middelen van bestaan niet goed uitgeoefend kunnen worden. Dit veroorzaakt grote problemen wat betreft de voedsel- en watervoorziening in delen van het achterland. De mensen in het gebied hebben zich decennialang op natuurlijke wijze weten te onderhouden, zegt de traditionele gezagsdrager. “Het is niet om over te spreken. Wij als bewoners van het gebied ondervinden problemen, maar het is ook heel erg lastig voor de dieren.”
Hij typeert de ontwikkelingen wat betreft veranderingen in het klimaat, illegale goudwinning en houtkap als heel onrechtvaardig, gezien de binnenlandbewoners zich aan de tradities hebben gehouden en de natuur geen schade hebben toegebracht. Nu er sprake is van grootschalige houtkap en goudwinning, ervaart de gemeenschap en flora en fauna in het gebied de andere kant van de medaille, benadrukt hij.
Zware dreiging
Door de dreigingen en vernietiging van de woonplekken raken de dieren ontspoord en vertonen zij ander gedrag, meent Petrusi. Hij noemt als voorbeeld een ‘pingo’ waarop er veel gejaagd wordt. Dit beest zoekt zijn voeding langs het water door soms in het water te slaan en een reactie los te krijgen van gedierte waarop hij zich voedt. De ondernemers die aan houtkap doen in het binnenland, sluiten soms waterwegen af om bruggen te bouwen om in een ander gebied te komen. De pingo, oftewel bosvarken, die zich in zijn oorspronkelijke territorium bevindt, reageert hierdoor warrig en trekt naar andere gebieden. Dit heeft als gevolg dat er geen pingo’s meer in de gebieden zijn voor de samenleving om zich te voeden.
Dezelfde verschijnselen
Petrusi verklapt dat hij afgelopen week heeft gesproken met collega-traditionele gezagsdragers. Allen hebben min of meer dezelfde verschijnselen waargenomen. In verschillende dorpen vindt goudwinning, houtkap en milieuvervuiling plaats, waardoor habitat ontregeld wordt, en dit wordt massaal gemeld. De VSG-voorzitter zegt dat hij niet in staat is te jagen zoals hij dit eerder gewend was te doen. Hij benadrukt dat het ontregelen van het milieu als ernstig gevolg heeft dat inwoners van het achterland niet kunnen jagen.
Tijgers
Dit verschijnsel komt voor in verschillende gebieden zoals Ladoeanie en Tjalie Kondre. De meeste dorpen vanaf Daang en dorpen aan de bovenloop van de Surinamerivier, zoals Doewatra, ook. In bepaalde gebieden komen er ook tijgers in de dorpen om naar voeding te zoeken, gezien de prooi waarop zij jagen, steeds verder trekt vanwege de milieuaantasting. In de voornoemde dorpen kan de lokale gemeenschap niet meer vrij bewegen vanwege de veiligheid. Enkele van de tijgers zijn neergeschoten door mannen in de dorpen om hun mensen in veiligheid te stellen. Petrusi zegt dat als tijgers dichter bij de dorpen komen, het heel gevaarlijk aan toe gaat. Aan de andere kant trekken de vissen naast de wilde dieren ook weg. Tijgers zijn beschermde dieren in Suriname. Dit is vastgesteld in de jachtwet van 1954. Echter, hebben de mensen geen keus de dieren te doden om zichzelf en hun naasten in bescherming te brengen.
Het gevaar ligt volgens Petrusi ook in het feit dat er nu een extreme droogte in het achterland heerst. Hierdoor zijn vele gebieden in het Saramaccaans gebied en het Brokopondo stuwmeer droog komen te liggen. Dit maakt dat de visvangst door dorpsbewoners nu helemaal onmogelijk is. Petrusi benadrukt dat hij tientallen jaren geleden een soortgelijke droogte heeft meegemaakt. De kleine regenbuien van de afgelopen dagen hebben volgens de gezagsdrager niet geholpen. “De visvangst en jacht is officieel in gevaar.”
Minister Marciano Dasai van Ruimtelijke Ordening en Milieu(ROM) gaf tijdens een persconferentie in november op zijn departement aan dat het behoud van wilde dieren in Suriname nu meer dan ooit aandacht moet krijgen. Hij stelt dat dit vraagstuk behoorlijke aandacht heeft genoten tijdens de in oktober gehouden COP-16 biodiversiteit conferentie in Cali, Colombia. COP 16 verwijst naar de vergadering van de Verenigde Naties over biologische diversiteit. Het thema van deze conferentie was: ‘Vrede met de natuur’. De bewindsman benadrukt ook dat het belangrijk is om de biodiversiteit te herstellen. Dit kan volgens hem door met partnerlanden samen te werken.
Plannen voor behoud wilde dieren
Tijdens de COP-16 conferentie is er ook goedkeuring gegeven voor een plan om wilde dieren te behouden. Dasai zegt dat er wereldwijd ook een crisis heerst. Hij herinnerde eraan dat de hele wereld momenteel in een klimaatcrisis betrokken is. Hierbij staan cruciale punten centraal, namelijk het verlies van biodiversiteit, vervuiling van lucht, water en land. Dasai zegt dat alle COP-meetings die in 2024 gehouden zijn te maken hebben met dezelfde milieuvraagstukken die de hele wereld treffen, en er moet gehoor gegeven worden aan de oproepen om voorzichtig om te gaan met het milieu.
Handel moet stoppen
De handel in wilde dieren moet volgens de milieuminister ook worden aangepakt. Hij stelt dat de lokale gemeenschap ook betrokken moet worden bij het bestrijden van de handel in wilde dieren. Een andere belangrijke ontwikkeling die zich voordoet in andere landen, maar niet moet voorkomen in Suriname, is ontbossing die leidt tot verwoestijning van gebieden, volgens Dasai. “Verwoestijning wil je niet, omdat je biodiversiteit eraan gaat.” De minister benadrukt dat vegetatie en waterbronnen aangetast worden. De leidinggevende geeft aan dat bij de afgelopen COP16 meeting vertegenwoordigers van verschillende ministeries afgevaardigd waren, die hebben meegedaan aan onderhandelingen over het behoud van wilde dieren.
Er staat een plan klaar welke is goedgekeurd en de steun krijgt van de landen die hebben deelgenomen aan de COP-conferentie. Dit plan zal gefinaliseerd worden aan de hand van de bevindingen van de onderhandelingen. De vertegenwoordigers van ROM namen deel aan discussies over het vraagstuk, waaruit uiteindelijk besluiten zouden moeten voortvloeien om het behoud van wilde dieren te bevorderen.
Dit verhaal is gepubliceerd met de steun van de Caribbean Climate Justice Journalism Fellowship, een joint venture van Climate Tracker en Open Society Foundations.